Tele1’e bir zaman gülmece yazdım. Ancak Merdan Yanardağ’ın tutuklanması, gülmece yanımı törpüledi. Ben de düşünce üstüne denemeler yazmaya karar verdim. İlk yazıma başlıyorum. Merdan Yanardağ’ın tutuklanması bana felsefe tarihini anımsattı. Felsefe dünyasında düşüncesinden dolayı ilk suçlanan filozof Anaksagoras’tır (M.Ö. 498-428). Hegel, Anaksagoras için şöyle der, “Daha önemli mesele ise Anaksagoras’ın (daha sonra Sokrates’in  ve başka filofofların da başına geldiği gibi) halkın benimsemiş olduğu tanrıları küçümsemekten dolayı suçlanmış olmasıydı.” (Hegel, Felsefe Tarihi, çev: Doğan Barış Kılınç, Notabene Yayınları, İstanbul, 2018, y-296)

Anaksagoras, Atinalıların tanrı saydığı güneşi, yıldızları “yanan taş” diye niteliyordu. Perikles, filozofı Lapseki’ye gönderdi, böylece Anaksagoras ceza almaktan kurtuldu.

Hegel, Sokrates için şöyle der, “Suçlama iki noktadan oluşuyordu ‘Atina halkının kabul ettiği tanrıları Sokrates’in tanrı olarak görmeyip yeni tanrılar getirmesi ve genç erkeklerin aklını çelmesi’” (Hegel age.Y-384)

Sokrates baldıran zehiriyle öldürülür.

Hallacı Mansur (858-922)

Zındıklıkla suçlandı. Şöyle bir ceza verildi, “Önce kırbaçlanmasına,  sonra bedeninin dilim dilim dilimlenmesine daha sonra bir dar ağacına asılarak teşhir edilmesine ve en sonra da kellesinin bedenden ayrılarak yakılmasına karar verildi.” (Lütfi Kaleli, Osmanlıdan Günümüze Vurgunlar-Kırımlar-İftiralar-İhanetler, Can yayınları, İstanbul, 2002, Y- 227)

 

Sühreverdi (1153-1191)

Selahaddin Eyyübi’nin oğlu Melik Zahiri filozof Sühreverdi’yi saraya aldı. Sühreverdi’nin düşüncelerini din adamlarını rahatsız etti. Filozofun öldürülmesini istediler. Melik Zahir bunu geri çevirdi. Din adamaları bu kez Eyyübi’ye başvurdular. Melik Zahir, babası Eyyübi’nin baskısıyla fülozofu idam ettirdi. Bir başka görüş, Süreverdi hapiste öldü. (Klasik İslam Filozofları ve Düşünceleri Ed.. M.M Şeref İnsan Yayınları, İstanbul, 2000, y-270)

Ravendi (827-911)

Materyalist filozof. İslamın kurallarını, Tanrıları, peygamberleri eleştirdi. Peygamberlerin mucizeleri sihirdir. Ravendi, öldürüleceğini anladıkta, Bağdat’tan ayrıldı. (Ahmet Yaşar Ocak, Zındıklar ve Mülhidler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2003,Y-44)

Şeyh Bedrettin (1359-1420)

Eşitlikçi bir toplum kurmak için ayaklandı. Bunun sonucu yargılandı, idam edildi.

İbn Rüşd (1126-1108)

Filozof. Görüşlerinden dolayı cami avlusunda “kafir” diye yüzüne tükürüldü. Kitapları yakıldı. Sürgüne gönderildi. (Süleyman Uludağ, İbn Rüşd, Felsefe-Din ilişkileri, Dergah Yayınları, İstanbul 2004, Y-16)

 

Merdan Yanardağ

….., insan düşünür.Yazar, gazeteci. Sistemi kökten eleştirdikte, Yanardağ’ın entelektüel gücüyle başa çıkamayn sistem yandaşlarınca  susturulmak istendi. Bu yüzden tutuklandı. Böylece karşıt görüşler korksun, sussun istendi.

Sonuç. 2500 yıldır sıfırlansın diye düşünen insana türlü engel uygulandı. Zindanlarda çürütüldü…İdam edildi… Parça parça doğrandı… Ateşe atıldı.

Ama durmadı düşünen insan. Düşündü, düşündüğünü söyledi, yazdı.