Döviz kuru ilaç sektörünü vurdu! “Kriz büyüyecek”

Yayın tarihi: 19 Haziran 2023 Pazartesi 10:14 am - Güncelleme: 19 Haziran 2023 Pazartesi 10:14 am

İktidarın 14 Mayıs ve 28 Mayıs seçimleri öncesinde baskıladığı kur, seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından yeniden yükselişe geçti. Artan kurun, ilaç sektöründe tedarik sorununa yol açması beklenirken, eczacılar “Acil önlem alınmazsa sorun büyüyecek” uyarısını yaptı.

Döviz kurunda yaşanan artış ve ekonomik belirsizlik birçok sektörü olumsuz etkilediği gibi ilaç sektörünü de vurdu. Eczacılar, önümüzdeki süreçte ilaç fiyatlarının daha da fazla artacağına dikkat çekerken, yurttaşların ilaçlara erişimindeki krizin büyümesi öngörülüyor.

Birgün’den Sibel Bahçetepe’nin haberine göre; antibiyotik grubu, çocuk ilaçları, göz damlaları gibi ilaçlar üretim ve ambalaj sorunu nedeniyle tedarik edilemezken, döviz kurunun artışı onkoloji, hormal ilaçları gibi özellikle ithal ilaçlardaki krizi daha da derinleştirecek.

İLAÇTA KRİZ KAPIDA

İlaçta dışa bağımlı olan Türkiye’de, artan döviz tedarik sorunlarını da beraberinde getiriyor. Medikal malzeme, tıbbı cihaz ve bir de buna ilaç sorunu eklenince hastaların problemi daha da katlanıyor.

İstanbul Eczacı Odası Genel Sekreteri Zeki Salih Özcan, kurda yaşanan artışın ilaç tedarik sorununa ve zamlara yol açacağını belirtti. Özcan, ‘‘Şu anda ithal ilaçta firmaya ödenen kur sabit ve en son 10,76 olarak belirlendi. Ancak piyasada avro kuru neredeyse 26 TL’lere dayandı. Aradaki makas çok fazla arttı. Bunu gören üretici de kendi tarafında önlemini almak için de yavaş yavaş üretimini de azaltıyor. Piyasaya da daha az ilaç vermeye başladı. Şuan da çok fazla bulunamayan ilaç sorunu yok ama önümüzdeki günlerde gündeme gelecek’’ dedi.

Acil önlemler alınması gerektiğine dikkat çeken Özcan, şu ifadeleri kullandı:

‘‘Dövize dayalı ilaç fiyat kararnamesinin artık sürdürülebilir olduğunu düşünmüyoruz. İlaç Fiyat Kararnamesi’nde bir an önce düzenlemeler yapılmalı. Döviz kurunun artması ile birlikte daha pahalı olan ilaç grupları, onkoloji, büyüme hormonu gibi hammaddesi yurt dışından gelen ilaçlar çok fazla etkilenecek. Üretici bu kura fazla dayanamayacak. Hammadde tedariğinde sıkıntılar yaşanmaya başladıkça piyasada bu üretimler azalacak, sıkıntılar başgösterecek. Şuan da da piyasada bulunamayan ilaçlar var. Örneğin bir hastamın tansiyon ilacı uzun süredir yok, İstanbul’un diğer ucundan bir arkadaşımdan bulup getirdim. İlaç firmaları artan kur karşısında zararını karşılamak adına daha az ilacı piyasaya vermeyi, avro kurunda artışa gidilmesi gibi yöntemlere gidebilir. Bu işin en büyük mağduru maalesef hastalarımız. Tedavileri aksadığı zaman devlete yükü daha da artıyor. Belki bazı ilaçlarda ilaç fiyat farkı ödeniyor, buradaki farklar da yükselecek ve hastanın yükü de artacak. Yerli üretim artarsa bu sorunlar azalır.’’

PEŞİN ÜCRETLER İSTENİYOR

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan ise bazı ilaçlarda uzun süredir sorun yaşandığını, bunların daha çok çocuk ilacı, göz damlası, bazı intibiyotik grubu ilaçlar olduğunu, bunlardaki asıl sorunun nedeninin cam şişe fiyatının artmasına bağlı ambalaj maliyeti ile üretimden kaynaklı sorunlar olduğunu söyledi. Saydan ‘‘Henüz kur kaynaklı sorun tam başlamadı. Döviz kuru artışı elbette ilaç sorunlarını gündeme getirecek. Şuan piyasada bir ilaç yokluğu yok ama önümüzdeki günler buna gebe’’ dedi. Kurdan kaynaklı sorun nedeniyle ilaç firmalarının depolarla peşin ücretlere çalışmak istediklerini, depoların da eczaneleri sıkıştırdığını kaydeden Saydan ‘‘Depolar peşin ücretlerle çalışmaya dönmeye başladı. Biz SGK’den paramızı 90 günde alıyoruz. Ancak onlar bazı ilaçlarda bizden ya peşin ya da bir aylık ödeme olarak istiyor. Bu bizleri sıkıntıya sokacak’’ değerlendirmesini yaptı.

YURTTAŞ İLACA ERİŞEMEZ OLDU

CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi de ekonomik kriz ve döviz kurlarındaki artış nedeniyle sağlık hizmetlerinin durma noktasına geldiğini söyledi. İlgezdi, özetle şunları kaydetti: “Düzenli kullanılması gereken ve çoğunlukla ithal olan ilaçların tedariğinde sistem alarm vermeye başladı. Bakanlık ile firmalar arasındaki Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) anlaşmazlığı, kanser ve MS ilaçları başta olmak üzere vatandaşımızı mağdur ederken ilaç firmalarını iflasın eşiğine getirdi. Kur artışı nedeniyle yurttaşlarımız ilaca erişemez duruma geldi. İlaç endüstrisi de batma noktasında. İthal ilaçlarda ve ülkemizde üretilen, etken maddesi ithal olan ilaçlarda ciddi bir sıkıntı söz konusu. Geçen ay yaklaşık 19 lira olan dolarla ham madde alan bir ilaç üreticisi, bu ay aynı ham madde için 23 liradan alım yapmak zorunda. Bu yüzden yurttaş, ilaca ulaşmakta zorluk çekiyor.”

SGK ödemeyi kesti 6 bin MS hastası ilaç bulamıyor!