“Dolandırıcı örgütlense devrimci olur”

Hür Budalalar ve Kurnazlar Cemiyeti kurucusu Burak Delier “Büyük lider ile dolandırıcı arasında bir örtüşme vardır” dedi.

Daktilo1984’ün yeni başlayan Tarihin Tuzu programının ilk konuğu Hür Budalalar ve Kurnazlar Cemiyeti kurucusu, sanatçı ve akademisyen Burak Delier’di. Delier, yayının ilk serisi olan Dolandırıcılığın Tarihi için Ümit Kurt ve Mert Kayhan ile 2016’da dolandırıcıların hikayelerinden yola çıkarak açtığı sergi hakkında konuştu. Söyleşinin satır başları şöyle;

Burak Delier hikayeleri için seçtiği 16 dolandırıcıdan bahsederken özellikle güçsüz taraftan hareket eden, sosyal bir statüye veya finansal bir güce sahip olmayan, tüm dayanağı performans ve ikna sanatı olan kişileri seçtiğini belirtiyor.

Güçlerini sosyal statüden alan kişilerin dolandırıcılıkları, yolsuzluk veya çıkar çatışması gibi kavramların sınırları içine giriyor, benim seçtiğim kişilerin sıfırdan gelip az kaynakla ve oyunculukla çok şey yapan kişiler olması benim için önemliydi.

BENİM ASIL İLGİ ALANIM ÇALIŞMA VE ÜRETİM BİÇİMLERİ

Evet bu dolandırıcıların hikayelerini çalıştım ama daha büyük bir çerçevem vardı o zaman da. Bu sergiyi yaparken de asıl ilgilendiğim alan üretim biçimleri, emek ve beyaz yakalıların çalışma pratikleriydi. Hâlâ öyle. Günümüzde çalışma biçimleri çok değişti, beyaz yakalılar için kendini pazarlamak, marketing çok daha önemli hale geldi. Eğer kendini satmaysa olay, bir baktım ki seçtiğim karakterler bunu gayet iyi yapıyor. Biliyorsunuz beyaz yakalılar da kendini şirketleri kandıran dolandırıcılar gibi hissediyor bugün, böyle bir psikolojik sendrom ortaya çıktı. Bana kalırsa içinde bulunduğumuz koşullar zihnimizi seçtiğim hikayelerdeki birer dolandırıcı gibi çalışmaya itiyor.

KURBANLAR ASLINDA FİGÜRAN, ASIL ALDATMAK İSTEDİKLERİ İÇİNDE BULUNDUKLARI TOPLUM VE DÜZEN

Olmaz denilecek şeylere inanılabilecek istikrarsız bir ortam, toplumdaki hızlı zenginleşme fantazisi ve bunun kapitalist sermaye sisteminde emekle olmayacağının farkındalığı. Evet dolandırıcılar kurnaz ve zekiler ama kurbanlar o kadar budala değil. Ortak bir oyun sahasında birleşiyorlar. Dolandırıcılar toplumu, insanların arzu ve korkularını çok iyi okuyorlar.

Ümit Kurt: Trump yani?

Evet, işte Trump olacakmış ama Selçuk Parsadan olmuş. Baktığınızda büyük lider ile dolandırıcı arasında bir örtüşme vardır. Bir tarafı çakal bir tarafı prens bu karakterin, iki yüzlü bir karakter. Kurbanlarının da aslında figüran olduğunu düşünebiliriz, asıl aldatmak istedikleri toplum ve düzen. Dolandırıcı düzendeki dezavantajlı vaziyetinin farkında. Örgütlense devrimci olur. Ama, hızlı şekilde kazanmak ve toplumu alaşağı etmek istiyor, bugün hemen. Ancak bunu yaparken katı bir ahlakının olduğunu da söyleyebiliriz. Kendisi de köşeyi dönmeyi bekleyenleri tongaya düşürüyor. Herkesin fantazisine oynadığı için de bunu başarabiliyor; “vurucam gidicem”. Kurbanın hızlı zenginleşme beklentisi de üçkağıtçı bir beklenti sonuçta.