Çiftçiler perişan! 60 bin dönüm mısırı don vurdu

Osmaniye’de yaşanan don olayında yaklaşık 60 bin dönüm mısır yandı. Zorlu kış şartları, çiftçilerin geçim kapısını kapattı.

Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde görülen don olayı, mısır ekimi yapan çiftçilerin ürünlerinin yanmasına neden oldu. Kadirli’de 30 yıldır çiftçilik yapan 55 yaşındaki Hazım Soysal, don nedeniyle tarlasında oluşan zararı şöyle anlattı: “Ne yapak Allah’tan geliyor bu da. Yüz dönüm mısırı bozdum, hepsini borca aldım, tekrar borca bir daha alacağız, sonumuz ne olacak bilmiyorum. Yetkililere duyuruyoruz, buna bir önlem alsınlar. Mesela tohum firmaları tohum versin, gübre firmaları gübreyi ucuzlatsın biraz, bu çiftçinin hali berbat. 100 bin lira tekrar masraf yapıyorum buna, dönüme bin lira tekrar masraf ediyorsun. Hepsi borç zaten hepsi borç, peşin yapamıyoruz ki. Mısır soğuk havaya dayanıklı değilmiş. Ekmedik ekeceğiz bozduk ekeceğiz tekrar yine 100 bin lira harcayacağız, borç 100 bindi oldu 200, onu da ödeyemezsek o da tabiî ki faize binecek, çünkü esnaf faiz koyuyor aldığın ürüne zamanında ödemezsen. Ektiğim tekrar olmazsa işte gittik, borç batağındayız anlayacağın.”

“ÇİFTÇİLERİN KAFASI OLDUKÇA KARIŞIK”

Durumla ilgili değerlendirme yapan Ziraat Mühendisi İsmet Soytorun; “Bölgemizde ekim alanlarının en yaygın ekilişini tek ürün mısır oluşturuyor. Aşağı yukarı 15-20 gün önce ekim yapılmış arazilerinde yaşanan don olayı gerçekleşti ve bu don olayından sonra bitkilerin bir kısmında hasar bir kısmı çıkışı gerçekleştirmiş olarak yapraklarında doku kaybı gördük, şu anda çiftçilerin kafası oldukça karışık acaba üretim alanımızı yeniden ekim yapmalı mıyız, bozup yeniden ekmeli miyiz, bu konuyu oldukça çok sorulan bir konu.” dedi.

Soytorun, elinde tuttuğu mısırı göstererek konuşmasına şöyle devam etti:
“Şu anda elimde tuttuğum mısır bitkilerinin dondan sonraki oluşan hasarı görüyorsunuz. Bana göre uzakta olan mısır dondan ileri derecede zarar görmüş, biz teknik anlamda bitkinin büyüme konisi deriz büyüme noktası Latince adıyla meristem doku deriz, bu dokular bol miktarda su taşıdığı için, don olayında soğuk hasarı özellikle meristem dokusunda hasara neden olmuşsa o bitki artık kendini yenileyemez, yani o bitkiyi öldü kabul ederiz. Ama bazı bitkiler çimlendikten sonra belli bir evreye geldiğinde su oranı kısmen az olduğunda sadece yapraklardaki yanma ve doku kaybı olur bunlar tolere edilebilir hasarlardır.”

“Eğer bitkinin büyüme noktası (büyüme konisi) ileri derecede hasarlıysa ve bu tarlada çok yaygın bir durumsa yeniden sökme konusunun dikkatlice ele alınması gerekir. Bu anlamda teknik resmi personelin arazideki hasar kaybını tespit edip ona göre bu kritik kararın alınmasına yol gösterici olması gerekiyor.”

“ÇİFTÇİNİN SONU İYİ GÖZÜKMÜYOR”

Don olayının sebeplerini açıklayan Kadirli Ziraat Odası Başkanı Hanifi İspir çiftçinin yaşadığı duruma ilişkin şunları söyledi: “Çiftçimiz bu sene, eski senelere ayak uydurarak, yine bir kısmı mısır ekmişti ama bu don olayından sonra (eksi) 8 ve 10 arasında bir don oldu. Bu don çiftçimizin çok azınlıkta yerler ölmedi ama çoğunluk öldü. Çünkü bir tarlada bir kısmını öldürmüş bir kısmı şey toprak yapısına da bağlı tabii, bilakis beyaz topraklarda daha fazla ölü çok ama çiftçi ne yapıyor geri söküyor.”

“Tahmin ediyoruz 50 bin, 60 bin dönüm civarında ekim olmuştu Sumbas’la bu 70 bine de çıkabilir ekimin bu ekimin yüzde 90’ı bozuluyor, yani güvenmiyor girdiler o kadar pahalı ki, adam şimdi diyelim ki üç beşi kurtulsa dahi çiftçi ona güvenip tarlayı boş bırakmak istemiyor, verim düşecek, yeniden ekiyor çiftçi iki ekim masrafı yaptı. Allah çiftçimize yardım etsin, sonu yani iyi gözükmüyor çiftçinin bu sene.”

Meteoroloji’den yoğun kar ve zirai don uyarısı