Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada, lebaleb dolu AKP kongrelerine ilişkin “Salgında bulaşın yakın temasla birlikte daha da arttığını hep anlatır olduk. Vatandaş bu bulaşı biliyor. Vatandaşımıza kalabalık ortamlardan uzak kalmalarını ifade etmiştik. Bu bilgilendirmede bir değişiklik yok. Bunun üzerine bir şey söylemem herhalde fazla olur. Özellikle kalabalık ortamdan kaçınmasını özellikle söylemek istiyorum. Hepimizin hassasiyetle üzerine düşeni yapması gerektiğini ifade etmek istiyorum” ifadelerini kullandı.

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu saat 17:00’de toplandı. Toplantısının ardından açıklama yapan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Geçtiğimiz haftalarda iller düzeyinde yüz bin nüfusa düşen haftalık vaka sayılarını paylaşmaya başladık ve salgın yönetiminde yerinde karar dönemine geçeceğimizi duyurmuştuk. Bu verileri her hafta paylaşmaya devam edeceğiz. Belirttiğim parameterlere göre illerimizin risk düzeylerini düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak ilan edeceğiz. Alınan kabine kararlarını da kabine toplantısı sonrasında tensipleri halinde sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacaklardır. Yerinde karar dönemiyle birlikte güvenlik güçlerimiz denetimleri artıracak.” ifadelerini kullandı.

Koronavirüsle mücadelede 1 Mart itibariyle “Yerinde karar” dönemi başlıyor. Bu dönemde her ildeki vaka sayısı, aşılama oranı gibi veriler normalleşme adımlarının atılmasında belirleyici rol alacak. Riskin azaldığı illerde kademeli olarak normalleşme süreci başlayacak. Bu iller takip edilerek vaka sayılarının artması durumunda kısıtlamalar yeniden söz konusu olacak.

Koca’nin açıklamasının satır başları şöyle;

  • Riskten koruma tedbirlerinin tedaviden kat kat üstün bir değerde olduğunu yaşayarak öğrendik. Sahne önünde Bilim Kurulumuz önemli roller üstlendi. Pek karşınıza çıkmayan Toplum Bilimleri Kurulumuz ise sahnenin gerisinde önemli stratejiler geliştirdiler.
  • Geçtiğimiz haftalarda iller düzeyinde yüz bin nüfusa düşen haftalık vaka sayılarını paylaşmaya başladık ve salgın yönetiminde yerinde karar dönemine geçeceğimizi duyurmuştuk. Bu verileri her hafta paylaşmaya devam edeceğiz.
  • Belirttiğim parameterlere göre illerimizin risk düzeylerini düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak ilan edeceğiz. Alınan kabine kararlarını da kabine toplantısı sonrasında tensipleri halinde sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacaklardır. Yerinde karar dönemiyle birlikte güvenlik güçlerimiz denetimleri artıracak.
  • Salgının sosyal hayata etkilerine de odaklanacağız.
  • Aşı kıtlığı yaşanan bir zamandayız.
  • Zaman zaman aşılama sayısında azalma ya da artış olması tamamen lojistik gerekçelerle bilinçli olarak planlanmaktadır. Bugün aşı temin edilebilirken yarın temin edilemeyeceğinin garantisini kimse veremez. Bugün itibarıyla bir tedarik ve planlama sorunumuz yok.
  • Temin attığımız aşıya rağbet artıyor. Bu tercihimizin doğruluğunu tasdik etsek de lojistik ile ilgili tehdidi artırıyor. Deyim yerindeyse aşı kıtlığı yaşanan bir zamandayız. Aşılama programında açıklanan veriler üzerinden haklı haksız eleştiriler yapılmaktadır.
  • İllerimizi risk düzeylerinizi sınıflandıracağız.
  • Dün bahsettiğim, ‘Yarın açıklayacağım’ dediğim, ülkemize bedelsiz aşı geldiğiyle ilgili bir konuda açıklamaya yapacağımı söylemiştim. Sayın Kılıçdaroğlu’nun bir açıklaması olmuştu.
  • Özellikle bu dönemde dünyada aşı savaşının yapıldığı bir dönemi yaşıyoruz ve ülkeler arası ticari sır olarak kalması gereken bilgilerin ifşa edildiğini görüyoruz. Ülkeler arasında bunun ilişkileri etkileyebileceğini ve ücret ve benzeri noktalarda bunun ticari sır olarak kalmasını sözleşmeye de konduğunu ve bu nedenle de fiyatı özellikle söylememiştim ama şunu ifade etmiştim: Biz aşıyı dünyadaki bütün ülkelerin aldığı fiyattan en ucuza alan ülkeyiz. Bu iddiamın halen arkasındayım. Bu, ülkeler arası karşılıklı sözleşmeyle de ticari sır olarak korunması gereken bir durumdu.

SORU-CEVAP

Karadeniz’deki vaka sayıları dikkat şekilde ortaya çıktı. 1 Marttan itibaren tam kapanma ya da şehirler arası kısıtlamalar olacak mı? Türkiye’ye özgün bir mutasyon söz konusu mu?

Özellikle Bilim Kurulumuzun gündeminde daha çok bölgelerin sayın cumhurbaşkanımızın söylediği şekliyle düşük orta yüksek çok yüksek olarak ayrımının nasıl olması gerektiği, hangi kriterlerin esas alması gerektiği, illerde nasıl kısıtlama ya da açılım olabileceği konuştuk. Tam kapanmayı düşünmüyoruz. Vaka sayılarının giderek arttığını görüyoruz. Mutasyonun bazı illerde etkisini arttırdığını görüyoruz. (Özellikle doğu karadeniz) Daha çok İngiltere mutasyonu dediğimiz daha yaygın. Güney Afrika ile ilgili 49a yakın bir mutantın görüşüldüğünü söyleyebilirim . Bize özgü bir mutantın olmadığını çok rahatlıkla söyleyebiliriz. O nedenle tedbirler daha önemli olmaya başladı. Bu bulaşıcılığın maskesiz daha çok arttığını söyleyebiliriz.

BioNTech’le ilgili ilk etapta gelebilecek aşı miktarı 800 bin oldu. Toplam 4.5 milyon olarak netleşti mart sonuna kadar. İlk 800 bin doz aşı da muhtemelen 10 gün içerisinde gelecek.

Kaç milyon doz aşımız var? 130 milyon dozluk aşının ne zaman gelmesi planlanıyor?

24 Kasımda biz Sinovacla sözleşme yaptık. Toplam devamında 50 milyon doz için yapıldığını söylemiştim 100 milyon doz için sözleşme yapıldı. Biontechle 4,5 milyon’dan 30 milyona kadar opsiyonel. Sputnik’le ilgili Türkiye’de toksikolojisi başladı. Onunla ilgili de ayrı bir hazırlığımız devrede. Rus aşısının Türkiye’de üretimiyle ilgili bir hazırlık. AStraZeneca’yla görüşmelerimiz de bugünlerde daha yoğun. Zannediyorum önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bir ön sözleşme imzalanabilir.
Bizim amacımız en geç bu Mayıs ayında aşılama sürecini tamamlamak. 105 milyon doz aşıya erişeceğimizi biliyoruz. Şuan net kesin olan en geç Mayıs sonuna kadar. Bu 52,5 milyon kişinin aşılanması demek.

65 yaş üstünde esneme olacak mı?

42 gün sonra koruyuculuğu başlıyor. 65 yaş üstü olup 2 haftanın bitmediğini biliyoruz. Aşılama oranının yükseliğine bağlı olarak illerde buna bağlı esnetme yapılabilir. Aşılama oranı da parametrelerin arasında yer alacak.

Yerinde karar çalışmalarının ayrıntıları neler?

Bilim kurulumuz bu konuyu tartıştı. Bu konuda pazartesi günü ben kabineye sunmuş olacağım. Cumhurbaşkanlığımız başkanlığındaki kabine tartışır. Cumhurbaşkanımız prensip ederse kabul edilmiş olur. Esas önemli olan illerin vaka sayıları vaka test oranının yoğun bakım doluluk oranı gibi birtakım parametrelerle nasıl yapıldığı üzerinde tartışıldı. Düşük orta yüksek ve çok yüksek olduğunu her hafta iller bilmiş olacak. Her hafta hangi il hangi kararı aldığını bilmiş olacak.

Yüz yüze eğitim başlıyor. Pazartesi aşı bitmiş mi olacak?

Başlamış olacak. Köy okullarıyla başladık. Bu başlangıçla birlikte daha fazla yoğunlaşmış olacak. Aşının tedarikiyle ilgili bir durum.

Kaç gönüllü üzerinde denemeler yapıldı? Yerli aşımız yüzde kaç etkili?

200 kişinde düşünülüyor. 84 kişiye aşıları yapılmış oldu. 28 gün sonra 2.doz aşısı yapılmış olacak. Nisan sonuna faz-3 çalışmasına geçebileceğimizi düşünüyorum.

Parti kongreleri, maçların locaları gibi bu kalabalıklarla ilgili değerlendirmeniz nedir?
Salgında bulaşın yakın temasla birlikte daha da arttığını hep anlatır olduk. Vatandaş bu bulaşı biliyor. Vatandaşımıza kalabalık ortamlardan uzak kalmalarını ifade etmiştik. Bu bilgilendirmede bir değişiklik yok. Bunun üzerine bir şey söylemem herhalde fazla olur. Özellikle kalabalık ortamdan kaçınmasını özellikle söylemek istiyorum. Hepimizin hassasiyetle üzerine düşeni yapması gerektiğini ifade etmek istiyorum.

AKP kongreleri için özel PCR testi iddiası

Bu mücadelenin siyasi arenaya sokmamak konusunda kararlıyım. Bahsettiğiniz durum bildiğiniz gibi dün il sağlık müdürlüğümüz bir açıklamada bulundu. PCR testimiz hekimlerin sorumluluğunda. Özel bir durum sözkonusu değil. Hekim sorumluluğunda hekim talebiyle PCR testi yapılır. Kimse için özel bir durum söz konusu değil.