AYM’den Barış Akademisyenleri’ne ‘hak ihlali’ kararı: Peki şimdi ne olacak? İşte cevabı

Yayın tarihi: 26 Temmuz 2019 Cuma 5:05 pm - Güncelleme: 26 Temmuz 2019 Cuma 5:41 pm

Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, “Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildiriyi imzaladıkları için barış akademisyenlerinin “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçundan cezalandırılması nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğine hükmetti. Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar sonrasında herkesin aklına ‘karar ne anlama geliyor?’  ‘Peki şimdi ne olacak?’ soruları sorulmaya başlandı. İşte o soruların cevabı.

Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, “Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildiriyi imzaladıkları için barış akademisyenlerinin “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçundan cezalandırılması nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi.

Yargıtay’dan emsal karar: Barış Akademisyenlerine destek terör propagandası değil

ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANI’NIN OYU İKİ OY SAYILDI

Oylama sonucunda 8’e 8 eşitlik çıktı. Bu durumda Anayasa Mahkemesi BaşkanıZühtü Arslan’ın ihlal yönündeki tercihi yasa gereği iki oy sayıldığı için, 9 oyla ihlal kararına hükmedilmiş oldu. İhlal kararı, barış bildirisi nedeniyle halen yargılaması süren 784 akademisyenin davası için emsal nitelik taşıyor.

KARAR NE ANLAMA GELİYOR?

AYM’nin bugün verdiği hak ihlali kararı, akademisyen yargılamaları kapsamında kalan bütün dosyaları etkileyecek. Kesinleşmiş cezalar için yeniden yargılama yolunun açılması, istinaf aşamasında olanlar için bozma kararı verilmesi, devam eden davalar için de beraat kararları söz konusu olabilecek.

ŞİMDİ NE OLACAK ?

AYM Genel Kurulu, birleştirilmiş başvurularla ilgili kararını yarın verecek. Emsal niteliğindeki karar, diğer başvurular için de uygulanacak.

İmzacı akademisyenlerden bir bölümü hapse mahkum edildi, bir bölümünün cezası kesinleşti. Bir bölümünün yargılaması ise sürüyor. Olası bir ihlal kararı verilmesi ve bildirinin ifade özgürlüğü kapsamında olduğunun değerlendirilmesi bu dosyaları etkileyecek. Kesinleşmiş cezalar için yeniden yargılama yolu açılabilecek, istinaf aşamasında olanlar için bozma kararı verilebilecek. Devam eden davalar için de beraat yolu açılabilecek.

OHAL Komisyonu, henüz akademisyen dosyalarını karara bağlamadı. Komisyon AYM kararlarını daha önce gazeteci Mehmet Altan kararında olduğu gibi dikkate almayabiliyor. Buna karşılık olası bir ihlal kararı hem komisyonu hem de komisyonun olası bir olumsuz kararına karşılık Danıştay’a yapılacak başvuruları etkileyebilecek. İmzacı, ihraç akademisyenlere üniversiteye dönüş yolu açılabilecek.

AYM, başvurular için “hak ihlali yok” kararı verirse imzacı akademisyenlerin hukuk mücadelesi devam edecek. Akademisyenler hem idari yargıda, hem ceza mahkemelerinde hem de AİHM’de hak mücadelelerini sürdürecek.

9 BİN TL TAZMİNAT

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, ihlalin ortadan kaldırılması ve yeniden yargılama yapılması için karar örneğinin yerel mahkemelere gönderilmesine, başvuruculara 9 bin lira tazminat ödenmesine de hükmetti.

AYM SÜRECİ NASIL OLDU?

AYM Birinci Bölüm başvuruya ilişkin ilk görüşmeyi 29 Mayıs’ta yapmış ancak Adalet Bakanlığı’ndan görüş gelmediği gerekçesiyle bu toplantıyı ertelemişti.

Adalet Bakanlığı, 25 Haziran’da AYM’ye sunduğu dokuz sayfalık görüşünde ifade özgürlüğünün tanımına ve kapsamına dair kararlara yer verdi.

3 Temmuz’da tekrar görüşen Birinci Bölüm, toplantıda, “başvurucuların cezalandırılması nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edilip edilmediğini” ele aldı. Üyeler, verilecek kararın “benzer şekildeki diğer barış akademisyenleri için emsal niteliği taşıyacağını, bu nedenle kararın tüm üyelerin katılımıyla verilmesi gerektiğini” belirterek ve dosyanın Genel Kurul’a gönderilmesine karar vermişti.

Barış Akademisyenlerinden Füsun Üstel, tahliye edildi

CEZASI ERTELENMEYEN AKADEMİSYENLERİN İSMİ

Ayşe Erzan, Özdemir Aktan, Nesrin Sungur Çakmak, Füsun Üstel, Büşra Ersanlı, Lütfiye Bozdağ, Şebnem Korur Fincancı, Özgür Müftüoğlu, Yonca Demir, Gençay Gürsoy, M.A., Alper Akyüz, Ahmet Bekmen, Nihan Aksakallı, Hülya Kirmanoğlu, İsmet Akça, Haydar Durak, İlkay Özkuralpli, Öznur Yaşar Diner, Remzi Orkun Güner, Esra Kaliber, Eda Aslı Şeran, Aysuda Kölemen, İlkay Yılmaz, Zeynep Tül Süalp, L.N., S.A., Gevher Gökçe, Çare Olgun Çalışkan, Nevin Zeynep Yelçe, Ali Kerem Saysel, Koray Çalışkan, S.I. Süreyya Topaloğlu, Ayşe Gül Altınay, Noemi Levy Aksu.

NE OLMUŞTU?

AYM Birinci Bölüm başvuruya ilişkin ilk görüşmeyi 29 Mayıs’ta yapmış ancak Adalet Bakanlığı’ndan görüş gelmediği gerekçesiyle bu toplantıyı ertelemişti.

Adalet Bakanlığı, 25 Haziran’da AYM’ye sunduğu dokuz sayfalık görüşünde ifade özgürlüğünün tanımına ve kapsamına dair kararlara yer verdi.

3 Temmuz’da tekrar görüşen Birinci Bölüm, toplantıda, “başvurucuların cezalandırılması nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edilip edilmediğini” ele aldı. Üyeler, verilecek kararın “benzer şekildeki diğer barış akademisyenleri için emsal niteliği taşıyacağını, bu nedenle kararın tüm üyelerin katılımıyla verilmesi gerektiğini” belirterek ve dosyanın Genel Kurul’a gönderilmesine karar vermişti.