AYM Başkanı Arslan’dan Şentop’a ‘Berberoğlu’ yanıtı

Yayın tarihi: 22 Şubat 2021 Pazartesi 3:51 pm - Güncelleme: 22 Şubat 2021 Pazartesi 3:56 pm

Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Zühtü Arslan, CHP’li Enis Berberoğlu ile ilgili kararın TBMM’ye gönderilmesini ‘yetki aşımı’ olarak değerlendiren Meclis Başkanı Mustafa Şentop’a yanıt verdi. Arslan, Yüksek Mahkeme’nin yetkisini aşmadığını belirtti. Arslan, “Eğer ihlal yargı kararından kaynaklanıyorsa bunu giderebilecek yargı organıdır ama yargı organları bunu yaparken mahkemeler, her bir davada bir ihlalin çıkmasını beklememeliler” dedi.

AYM Başkanı Zühtü Arslan, AYM’de düzenlenen Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Uzman Yardımcıları Eğitim Programı’nın açılışında konuşma yaptı.

Arslan, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un AYM’nin Enis Berberoğlu için verdiği hak ihlali kararı için kullandığı, “AYM tabiri caizse bir çağrı, bir bildiri yapıyor. Bu AYM’nin görev ve yetkileri arasında yok” ifadesine, “Yüksek Mahkeme yetkisini aşmadı. Kuvvetler ayrılığına aykırı değil” yanıtını verdi.

Arslan, ”Kuşkusuz ihlalin ne şekilde giderileceği tamamen yasama organının takdirindedir” dedi. Kararın Meclis’e gönderilmesinin kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırılık teşkil etmediğini de vurgulayan AYM Başkanı Arslan, “Tersine bu uygulama Anayasa’nın organlar arasında ‘medeni bir işbölümü ve işbirliği’ olarak nitelediği kuvvetler ayrılığıyla uyumlu olup etkili bir bireysel başvuru sisteminin de zorunlu sonucudur” ifadelerini kullandı.

Mustafa Şentop’tan ‘yeni anayasa’ açıklaması

“EN FAZLA İHLAL EDİLEN HAK YÜZDE 63.4 İLE ADİL YARGILANMA HAKKI”

AYM’ye bireysel başvuru konusuna da değinen Arslan, 23 Eylül 2012’de uygulamaya konulan bireysel başvurunun büyük bir kazanım olduğunu ifade etti.

Toplumun tüm kesimlerinin bireysel başvuruya sahip çıkması gerektiğini dile getiren Arslan, şunları kaydetti: “Bireysel başvuru, gerçekten Türkiye’de temel hak ve özgürlüklerin standardının yükseltilmesinde çok önemli bir işlev görmüştür ve görmeye devam edecektir. Bütün zorluklara rağmen Türkiye’nin yaşadığı süreci dikkate aldığınızda bütün problemlere rağmen bireysel başvuru sistemi çok başarılı bir şekilde uygulanmaya devam etmektedir. Türkiye’nin karşılaştığı problemlerin onda biriyle karşılaşan ülkelerde bu tür kurumların devam etmesi, ayakta kalması mümkün değil. Bir taraftan yoğun bir iş yüküyle mücadele ediyoruz, diğer taraftan da temel hakların standardını korumak ve yükseltmek için mücadele ediyoruz.”

Uygulamaya konulmasının ardından 300 bini aşkın bireysel başvuru yapıldığını söyleyen Arslan, 260 binden fazlasının da karara bağlandığını bildirdi. Arslan, “Bireysel başvuruda şu ana kadar toplam 14 bin 355 ihlal kararı verilmiş. En fazla ihlal edilen haklar sıralamasında ilk sırada yüzde 63.4 ile adil yargılanma hakkı, ikinci sırada yüzde 19.3 ile mülkiyet hakkı, üçüncü sırada da yüzde 4.2 ile ifade özgürlüğü bulunmaktadır” diye konuştu.

“MAHKEMELER HER BİR DAVADA İHLALİN ÇIKMASINI BEKLEMELİLER”

‘Bireysel başvuruda verilen ihlal kararlarının yerine getirilmesi konusunda bazı yanlış anlaşılmalar olduğunu’ hatırlatan Zühtü Arslan, özellikle yeniden yargılama kararlarında mahkemelerin ne yapacağı konusunda bazı tartışmalar bulunduğunu söyledi.

‘Bireysel başvuru uygulamasının 8 yıllık geçmişi nedeniyle bu konudaki yanlış anlaşılmaların anlaşılabilir olduğunu’ ifade eden Arslan, “TİHEK’in de ombudsmanın da Anayasa Mahkemesinin de aslında bireysel başvuruda yaptığı iş aynı. Temel hak ve özgülükleri korumak ve geliştirmek. Bunun da yolu tek tek ülkedeki bütün temel hak ve özgürlükler problemlerini çözmek, bütün ihlalleri ortadan kaldırmak değildir, olamaz da. Buna hiçbir kurumun gücü yetmez” dedi.

Arslan, ‘gerek idari gerek yargısal kurumlara yapılsın, bireysel başvuruların yeni ihlallerin ortaya çıkmasını engellemeyi amaçladığını’ söyledi. Olası ihlallerin ortaya çıkacağı zemini düzeltmenin önemine değinen Arslan, “Onun için biz diyoruz ki eğer ihlal yargı kararından kaynaklanıyorsa bunu giderebilecek olan yargı organıdır ama yargı organları bunu yaparken mahkemeler, her bir davada bir ihlalin çıkmasını beklememeliler” dedi.