Avrupa Süper Ligi: ‘Taraftarsız futbola dönüş hamlesi’

BİŞAR ARSLAN

Avrupa futbolunda tarihi bir kriz yaşanıyor. Avrupa’nın önde gelen 12 futbol kulübü yeni bir lig kurdu, FIFA ve UEFA’dan girişime ‘kınama’ ve ‘yaptırım’ resti geldi. Konuyla ilgili TELE1’e konuşan spor yorumcularından Erdal Hoş girişim için ‘taraftarsız futbola dönüş hamlesi’ yorumunu yaparken, Ali Fikri Işık ise UEFA ve FIFA’yı eleştirdi, “Değişim bugün olmazsa yarın…” ifadesini kullandı.

Avrupa’nın önde gelen 12 futbol kulübü, Avrupa Süper Ligi’ni kurduklarını açıkladı. Kurucu 12 takım arasında İngiltere Premier Ligi’nden Arsenal, Chelsea, Liverpool, Manchester City, Manchester United ve Tottenham; İspanya La Liga’dan Atletico Madrid, Barcelona ve Real Madrid; İtalya Seria A’dan Milan, Inter Milan ve Juventus bulunuyor.

Real Madrid Başkanı Florentino Perez, Avrupa Süper Ligi’nin (ESL) de başkanı oldu. ESL maçlarının hafta arası oynanacağı, takımların ulusal liglerinde de oynamaya devam edecekleri, kurucu kulüplerin ön ödeme olarak yaklaşık 3.5 milyar euro (4.19 milyar dolar) alacakları açıklandı. Açıklamada “ilk sezonun mümkün olan en kısa sürede başlaması ve lige 3 kulübün daha kurucu kulüp olarak katılmasının beklendiği” belirtildi. Diğer 3 kulübün hangileri olduğu ise henüz açıklanmadı.

YENİ LİGİN FORMATI NASIL OLACAK?

Avrupa Süper Ligi, UEFA ve FIFA ile iş birliği yaparak futbol ve yeni lig için en iyi sonuçları elde etmek istediğini belirtti. Kurucuların açıklamasına yeni ligin kuralları şöyle:

-Maçlar 15’i kurucu kulüpler olmak üzere 20 kulüp arasında oynanacak. Kalan 5 kulüp her yıl önceki sezondaki başarısına göre seçilecek.
-Tüm maçlar hafta arası oynanacak.
-Ağustos’ta başlaması planlanan ligde kulüpler 10’arlı olarak iki gruba ayrılacak. Her grubu ilk 3 sırada bitiren kulüpler otomatik olarak çeyrek finallere yükselecek.
-Grupları 4 ve 5. sırada bitiren takımlar iki maçtan oluşan play-off’ları oynayarak çeyrek finallere gitmek için yarışacak.
-Erkek ligi sonrası mümkün olan en kısa sürede kadın futbol kulüpleri için de bir lig kurulacak.

NEDEN KURULDU?

Avrupa’da mevcut turnuvaların kalitesi bir süredir tartışma konusuydu. UEFA, 36 takıma çıkarılan Şampiyonlar Ligi’ndeki yapısal değişikliğin, Avrupa Süper Ligi planlarını rafa kaldırmasını umuyordu. Değişiklikle 2024/25 sezonundan itibaren her takım beşi sahasında en az 10 maç oynayacak. İlk 8 takım tur atlayacak. 9-24. sıralardaki takımlar çift maçlı eliminasyon usulüyle son 16 turuna kalabilmek için oynayacak.

Ancak Avrupa Süper Ligi’ni kurduklarını açıklayan 12 kulüp, reformların yeterli olmadığı görüşünde. Kulüpler yaptıkları açıklamada da “Geçen aylarda taraflarla Avrupa kupalarının geleceği üzerine çok kapsayıcı görüşmeler yapıldı. Kurucu kulüpler önerilen çözümlerin temel sorunları çözemeyeceği görüşünde” ifadesini kullandılar.

UEFA VE FIFA NE DİYOR?

UEFA, Avrupa Süper Ligi’ne karşı resmi sitesinden bir açıklama yayınladı. Avrupa Süper Ligi’ne İngiltere’den Manchester United, Manchester City, Chelsea, Arsenal, Liverpool ve Tottenham; İtalya’dan Inter, Milan ve Juventus; İspanya’dan da Barcelona, Real Madrid ve Atletico Madrid katılırken UEFA, bu 12 takımı 2023/24 sezonundan itibaren tüm organizasyonlarından men edeceğini duyurdu.

Organizasyonun oluşturulması halinde takımların hem liglerinde hem Avrupa’da hem de dünyada hiçbir resmi maça çıkamayacağını belirten UEFA, ayrıca futbolcuların da milli takımlarında oynayamayacağını açıkladı.

FIFA da ‘Avrupa Süper Ligi’ adıyla kurulan yeni girişimin karşısında olduğunu ve buna karşı gereken yaptırımların uygulanacağını duyurdu. FIFA’dan yapılan açıklamada, futbolun bütünlüğü ile finansal modelde adil dağılımın, sporun ruhunda yer aldığı ve futbolun global ölçekte gelişmesine yardımcı olduğu belirtildi.

‘FIFA’nın öncelikli görevinin bunları korumak olduğunun’ vurgulandığı açıklamada, “Bize göre, ulusal, bölgesel veya global ölçekte tüm futbol organizasyonları, birlikteliğin, kapsayıcılığın ve adil finansal dağıtımın temel prensiplerine uygun şekilde hareket etmek zorundadır. Bu sayede futbol, bir spor olarak küresel ölçekte gelişim gösterebilir. FIFA’nın kuruluş amacı da bu yöntemlerle futbolun gelişimini sağlamaktır. FIFA, futbolun bu ilkelerle yönetilmesine devam edilmesi için gereken yasal, sportif ve diplomatik yöntemleri kullanmaktan çekinmeyecektir” denildi.

Açıklamada, Avrupa Süper Ligi’nin ‘futbolun evrensel niteliklerine karşı bir oluşum olduğu’ belirtilerek, “FIFA, ‘Avrupa’dan kopanların ligine’ destek vermeyecektir. Bu oluşum, uluslararası futbol yapısının dışında kalmaktadır ve prensiplerimize saygı duymamaktadır” ifadesi kullanıldı. FIFA, futbolun birliğinin korunmasını görüşmek amacıyla tüm tarafların katılımıyla bu konuların bir kez daha masaya yatırılması gerektiğini de açıkladı.

ERDAL HOŞ: LİVERPOOL, MANCHESTER BİR ŞEHRİN TAKIMI OLMAZ ARTIK

Yeni lige spor camiasının büyük çoğunluğu tepkili. Konuyla ilgili TELE1’e konuşan spor yorumcusu Erdal Hoş, girişimi ‘taraftarsız futbola dönüş hamlesi’ olarak niteledi. Hoş, “Bu küreselleşmenin somut bir örneği aslında. Futbolu diğer sporlardan ayıran bir fenomen haline getiren, bir sosyal olgu olarak bakmamıza yol açan coğrafya ile olan ilgisiydi. Bir yerin takımı olmak, bir yeri temsil etmek futbolu başka yapan buydu. Bu gelişme bunu büyük ölçüde yok edecek. Liverpool, Manchester bir şehrin takımı olmayacak artık” dedi.

‘Girişimin önüne geçilemeyeceğini ve futbola zarar vereceğini’ belirten Hoş, “FIFA ve UEFA şu an çok reaksiyoner görünüyor. Mahkemeye gider bu iş büyük bir ihtimalle. UEFA hiç uyuşmaz gibi görünüyor. Milli takım yasağı falan konuşuyor bu ciddi risk. Ben sonuçta kısmi bir uzlaşma olacağını düşünüyorum yine de bu kadar ayrışma olmayacaktır” diye konuştu.

’25 yaş altının yeni lige razı olduğunu’ söyleyen Hoş, karar için ‘show business (gösteri işi)’ dedi, “Taraftarsız futbola dönülecek gibi duruyor” yorumunu yaptı.

ALİ FİKRİ IŞIK: FUTBOL İÇİN İKİ ÇİZGİ VAR, ORTA YOL YOK

Spor yazarı Ali Fikri Işık ise çoğu spor yorumcusunun aksine yeni lig girişimini destekliyor. TELE1’e konuşan Işık, FIFA ve UEFA’ya sert eleştirilerde bulundu.

Işık, “Bir kere Şampiyonlar Ligi her şeyi değiştirdi. Şampiyonlar Ligi’nin esas gücü bu girişimi başlatan kulüpler, kaymağını yiyen ise FIFA ve UEFA. Bu iki kurum yüz kızartıcı kurumsallaşmalardır. Rüşvetler, adam kayırmalar, liyakatsiz atamaların olduğu. Ben bu gelişmeyle esasında bu yapının yıkılmasını istiyorum. Yerine daha duyarlı, daha gerçekçi, daha adil ve daha futbola kıymet biçen bir dünya örgütlenmesi FIFA, bir Avrupa örgütlenmesi UEFA yaratılsın” dedi.

“DEĞİŞİM BUGÜN OLMAZSA YARIN…”

FIFA ve UEFA’nın yeni lig karşıtlığı için ‘kendi pozisyonlarını koruma hamlesi’ diyen Işık, “Burada iki çizgi var. Ya mevcut endüstriyel futbolun reformundan yana olacağız ya da buna karşı olup amatör bir futbol felsefesini dünyaya egemen kılacağız. Bu noktada orta bir yol yok” ifadesini kullandı.

“Gerek Avrupa gerek dünyada mevcut futbol yapılanması çatırdıyor” diyen Işık, şöyle devam etti: “Bu yapılanmanın yeniden düzenlenmesi gerekiyor. O nedenle aslında bu kulüplerin yaptığı bir isyan bayrağı çekmedir. Ama başarılı olması çok zor. Esasında talepleri ekonomik. FIFA ve UEFA bu kulüplerle yine oturur, gelirlerini arttırır, dolayısıyla onları ikna edebilir. Nihayetinde bir ateş yakıldı. Bugün olmazsa yarın bu mevcut düzen reforme edilecek.”

Avrupa’nın 12 dev kulübü kendi ligini kurdu