AİHM Osman Kavala kararını açıkladı

Yayın tarihi: 11 Temmuz 2022 Pazartesi 8:37 am - Güncelleme: 11 Temmuz 2022 Pazartesi 1:54 pm

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Osman Kavala davasında kararını açıkladı. Kararda Türkiye’nin “AİHS’nin 46/1’inci maddesini ihlal ettiği” hükmüne varıldı.

AİHM, cezaevinde tutulan iş insanı Osman Kavala ile ilgili kararını verdi. AİHM, 10 Aralık 2019’da verdiği ‘serbest bırakılmalı’ kararının uygulanmaması nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 46’ıncı maddesinin birinci fıkrasının ihlal edildiğine karar verdi.

KAVALA’YA MAHKEME MASRAFLARI ÖDENECEK

Buna göre Türkiye, Kavala’ya 7 bin 500 Euro mahkeme masrafı ödeyecek.

YAPTIRIM SÜRECİ BAŞLIYOR

Mahkeme, Türkiye hakkında ihlal prosedürü başlatılması için kararını Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne gönderecek. Komite, ilk toplantısıyla birlikte ihlale karşı nasıl bir siyasi karar alınması gerektiğini görüşmeye başlayacak. Bu kararın ardından Türkiye’nin Avrupa Konseyi’nden ihracına kadar gidecek süreç başlamış oldu.

TÜRMEN: SON DURAK ÜYELİKTEN ÇIKARILMA

t24’ten Gökçer Tahincioğlu’na konuşan Eski AİHM Yargıcı Rıza Türmen kararı yorumladı. Türmen, “Dosya tekrar Bakanlar Komitesi’ne gidecek. Türkiye ile diyalog olacak muhtemelen. ‘Bunu uygula’ diyecekler yeniden. Üyelikten çıkarmaya kadar gidecek bir yol var. AİHM’ye sorulan soru buydu zaten, Türkiye kararı uyguladı mı uygulamadı mı? Uygulanmadığı tespit edildi. Hangi aşamada hangi yaptırımın uygulanacağı şu an belirsiz. Hiç olmadı çünkü. Örneği yaşanmadı. İlk kez Türkiye. Ancak en son durakta ne olacağını biliyoruz. En son durakta üyelikten çıkartılması var” ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE’DEN İLK TEPKİ GELDİ

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Osman Kavala kararının ardından Türkiye’den ilk tepki geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, “AİHM, konuyla ilgili olarak bugün açıkladığı kararla beklentilerimizi boşa çıkarmış ve Avrupa insan hakları sisteminin itibarının bir kez daha sorgulanmasına sebep olmuştur” dedi.

AİHM’in Kavala kararının ardından Türkiye’den ilk tepki

NE OLMUŞTU?

AİHM’in 17 hakiminden oluşan Büyük Daire’nin verdiği karar, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Türkiye için ihlal prosedürü başlatarak davayı AİHM’ye göndermesi üzerine verildi. Komite, 2 Şubat’ta yaptığı olağan toplantısında, tutukluluğu süren Osman Kavala ile ilgili Türkiye’nin yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin tespit edilmesi için davanın AİHM’e havale edilmesine karar vermişti.

AİHM’nin ihlal kararının ardından Komite, Türkiye’ye karşı alınacak önlemleri değerlendirecek. Bu önlemler arasında Türkiye’nin Konsey üyeliğinden çıkarılması veya oy hakkının askıya alınması da bulunuyor.

BOZDAĞ ‘UYGULADIK’ DEMİŞTİ

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Gezi eylemlerinin finansmanını sağladığı iddiasıyla müebbet hapis cezası verilen iş insanı Osman Kavala için AİHM’in 2019 yılında verdiği hak ihlali kararının uygulandığını söylemişti. Bozdağ, “Karar vermiş mi, vermiş. Türkiye bu kararın gereğini yapmış mı, tahliyesine karar vermiş mi tutuklunun, tahliyesine karar vermiş. Tahliyesine karar verince Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararı da infaz edilmiş oldu” ifadelerini kullanmıştı.

AİHS 46. MADDE NE DİYOR?

AİHS MADDE 46: 1. Yüksek Sözleşmeci Taraflar, taraf oldukları davalarda Mahkeme’nin verdiği kesinleşmiş kararlara uymayı taahhüt ederler.
2. Mahkeme’nin kesinleşen kararı, infazını denetleyecek olan Bakanlar Komitesi’ne gönderilir.
3. Bakanlar Komitesi, kesinleşen bir kararın infazının denetlenmesinin, söz konusu kararın yorumundan kaynaklanan bir zorluk nedeniyle engellendiği kanaatinde ise, bu yorum konusunda karar vermesi için Mahkeme’ye başvurabilir. Mahkeme’ye başvurma kararı, Komite toplantılarına katılma hakkına sahip temsilcilerin üçte iki oy çokluğu ile alınır.
4. Bakanlar Komitesi, bir Yüksek Sözleşmeci Taraf’ın, taraf olduğu bir davada verilen kesin karara uygun davranmayı reddettiği görüşünde ise, ilgili Taraf’a ihtarda bulunduktan sonra, Komite toplantılarına katılmaya yetkili temsilcilerin üçte iki oy çokluğu ile
alınacak bir kararla, ilgili Taraf’ın 1. fikrada öngörülen yükümlülüğünü yerine getirmediği meselesini Mahkeme’ye intikal ettirebilir.
5. Mahkeme 1. fıkranın ihlal edildiğini tespit ederse, alınacak önlemleri değerlendirmesi için davayı Bakanlar Komitesi’ne gönderir. Mahkeme, eğer 1. fıkranın ihlal edilmediğini saptarsa, davayı, incelemesine son verecek kararı alması için Bakanlar Komitesi’ne iletir.

ANAYASA MADDE 90: Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.

Osman Kavala tahliye için seçimi işaret etti