ABD'de ülkenin gelecek dört yıldaki başkanını belirleyecek seçimden ilk sonuçlar gelmeye başladı.
Demokrat Parti adayı Kamala Harris ve Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump arasındaki yarışın haftalardır başa baş gittiği ifade edilirken, bugün sandık sonuçlarına göre ABD'nin yeni başkanı belli olacak. İşte tüm dünyanın gözlerini çevirdiği seçimden son ayrıntılar...
Reuters haber ajansının aktardığı ilk sandık sonuçlarına göre, Trump seçimi az bir farkla önde götürüyor. Ancak seçim sonuçlanana kadar her iki adayın da yarışı kafa kafaya götüreceği öngörülüyor. Harris, kadınlar arasında önde giderken, Trump'ın ise erkekler arasında önde olduğu görülüyor.
SENATO SEÇİM SONUÇLARI
Demokratlar birkaç kararsız eyalette savunmada olduğu için Cumhuriyetçilerin Senato'nun kontrolünü ele geçirmesi bekleniyor. Cumhuriyetçiler için iki sandalyelik bir kararsızlık meclisi değiştirecek.
SEÇMEN İÇİN EN ÖNEMLİ İKİ KONU DEMOKRASİ VE EKONOMİ
CNN'in bu yılki başkanlık seçimlerinde seçmenler arasında yaptığı ulusal anketin ilk sonuçlarına göre, seçmenlerin aklındaki en önemli iki konu demokrasi ve ekonomi oldu.
Üçte birinden fazlası demokrasiyi en önemli sorunları olarak adlandırırken, 10'da 3'ü ekonomiyi söylüyor. Bunu kürtaj ve göç takip ediyor, yüzde 5'ten azı dış politikayı en önemli sorunları olarak adlandırıyor.
Çıkış anketi, Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i destekleyen seçmenlerle eski Başkan Donald Trump'ı destekleyenler arasında keskin bir uçurum olduğunu buldu. Harris seçmenlerinin büyük çoğunluğu demokrasiyi en önemli konu olarak adlandırırken, yaklaşık yüzde 20'si kürtajı en önemli konu olarak adlandırıyor. Trump seçmenlerinin yaklaşık yarısı ekonomiyi en önemli konu olarak adlandırırken, bunu yaklaşık yüzde 20'si de göçü en büyük sorun olarak adlandırıyor.
SEÇİM TSİ 13.00'TE BAŞLADI
BBC'nin haberine göre, ülkenin doğusundaki New Hampshire eyaletindeki bir kasabada gece yarısı sandıklar açılırken Vermont'un bazı bölgelerinde seçmenler saat 05.00'te (TSİ 13.00) oy kullanmaya başladı.
Amerika'daki vatandaşlar, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 34 sandalye için de oy veriyor.
OY VERME BİTİŞİ EYALETLERE GÖRE DEĞİŞİYOR
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişiyor.
Ülke genelinde ilk sandıklar 5 Kasım akşamı doğu saati ile 18.00 (TSİ 6 Kasım 02.00) itibariyle kapanmaya başladı. Sandıkların tamamı TSİ 6 Kasım sabahı saat 08.00 sularında kapanacak.
Resmi olmayan seçim sonuçları seçim gecesi geç saatlerde veya 6 Kasım günü erken saatlerde açıklanabilir ancak oylar baş başa giderse kesin sonuçlar sonraki günlere de kalabilir. Resmi sonuçlar ise eyaletler tarafından oy sayımları tamamlanıp onaylandıktan sonra ilan edilecek ve bu haftalar sürebilir.
ABD'de yaklaşık 170 milyon seçmen var ve bazı eyaletlerde seçim gününden önce oy kullanma hakkı tanındığı için 81 milyondan fazla Amerikalı oyunu çoktan kullandı.
DONALD TRUMP VE EŞİ OYUNU KULLANDI
Cumhuriyetçilerin adayı olan eski başkan Donald Trump ve eşi Melania Trump, 60'ıncı başkanlık seçimi için oyunu kullandı. Oy verme işleminin ardından Donald Trump "Kendimi çok rahat hissediyorum. Çok sayıda Cumhuriyetçinin güçlü bir şekilde sandığa gittiği anlaşılıyor. Çok iyi gittiğimizi duydum" dedi.
SONUCU 7 EYALET BELİRLEYECEK
BBC'nin ABD'deki yayın ortağı CBS News'in en son anket analizine göre, yedi kritik eyalette başkan adayları Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki çekişme son güne kadar devam etti.
"Seçiciler Kurulu" (Electoral College) adı verilen sistem dolayısıyla kritik öneme sahip 7 salıncak eyalet Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin'deki anketlerin ortalamasına göre Trump, yüzde 0,8 puanla az farkla Harris'in önünde yarışı götürüyordu.
Başkanlık seçimlerinde seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor.
Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.