Ülkeler başka ülkelere neden büyükelçi atarlar?
Büyükelçilerin muhatapları sadece o ülkenin cumhurbaşkanı mıdır?
Bu soruları neden soruyorum.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu ziyaret eden ABD Büyükelçisi Jeff Flake’e tepki göstermiş.

Erdoğan ‘ Amerika’ya bu seçimlerde bir ders vermemiz lazım. Joe Biden oradan konuşuyor, Biden’ın buradaki büyükelçisi ne yapıyor? Gidiyor bay bay Kemal’i ziyaret ediyor. Ayıptır, biraz kafanı çalıştır. Sen büyükelçisin. Senin buradaki muhatabın Cumhurbaşkanı’dır’ demiş.
‘Sen bundan sonra hangi yüzle Cumhurbaşkanı’ndan randevu isteyeceksin?’ Bir büyükelçi nasıl çalışır, bunu öğreneceksin. Bunu öğrenmediğin takdirde bu kapı öyle yol geçen hanı değil, giremezsin’ diye eklemiş.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözleri aslında doğrudan Başkan Biden’ı hedef alıyor.

Nasıl AKP’li Washington Büyükelçisi Murat Mercan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı temsil ediyorsa, Flake de Başkan Biden’ı temsil ediyor.

Biden Başkan Obama’nın yardımcısıyken Erdoğan’la bazen çok yakın bazen de fırtınalı ilişkisi oldu. Biden her ne kadar Erdoğan’ı ameliyat olduğu zaman Üsküdar- Kısıklı’daki evinde ziyaret edip önemli bir jest yapmıştı ama yıldızları barışmadı. Biden’ın‘Türkiye’de demokrasiyi tehdit altında gördüğü’ sır değil.

Biden’ın başkan adaylığı sırasında New York Times Gazetesine Erdoğan için ‘otokrat’ tanımlaması yapması, 1915 olaylarını soykırım olarak tanıması, İŞİD tartışması, YPG’ye ABD desteğinin devam etmesi, insan hakları eleştirileri, İstanbul sözleşmesinin iptaline tepki’ ilişkileri zaman zaman çok gerdi.

Öteki Başkanların aksine Beyaz Saray’dan bugüne kadar Erdoğan’a resmi bir ziyaret daveti yapılmadı. Biden’ın Erdoğan’la konuşmaları telefonla ve Washington dışında yapıldı.
Özetle ‘iki saray’ arasında yıllar zor geçti,Washington- Ankara arasındaki kriz her yıl biraz daha derinleşti.

Tabii Erdoğan Yönetimi’nden gelen cılız tepkiler de Biden Yönetimini cesaretlendirdi.

ABD Büyükelçisi Jeff Flake’in Kılıçdaroğlu’nu ziyaretine gelince;

Büyükelçiler Cumhurbaşkanlarını temsil ederler. Bulundukları ülkede herkesle görüşmei çok doğaldır, ayrıca görevleridir.
Diplomatlar, Partilerle, Siyasetçilerle, Sendikalarla hatta sokaktaki vatandaşlarla konuşabilir.Bunlar kısıtlanamaz ve yasaklanamaz.

Sadece Cumhurbaşkanıyla konuşur diye bir kısıtlama yoktur ve olamazda.
Diplomatlar iktidara aday liderlerin politikalarını ülkelerine bildirir.
Türkiye Büyükelçileri de bulundukları ülkelerde benzer çalışmalar yapar.
Dolayısıyla ABD Büyükelçisi Flake’in tıpkı AKP’li Büyükelçi Murat Mercan’ın Washington’da yaptığı gibi siyasetçilerle konuşması çok doğal.
Öncelikle şunun bilinmesinde de yarar var.

Amerikan Yönetimleri açıklamazlar ama her ülke seçimlerinde kamuoyu yoklaması yaptırırlar.

Bir ülkede lider kan kaybediyorsa Washington’da da kaybediyor demektir. Uzun süredir AKP’nin oy kaybettiği burada da konuşuluyor. Bu bir sır değil.
Washington’da Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Kamuoyu yoklamalarında önde olduğu Cumhur İttifkı’nın adayı Erdoğan’ın seçimi kaybedeceği yazılıyor, düşünce kuruluşlarında açık açık konuşuluyor.

ABD Büyükelçisi Flake Kongre’de uzun süre siyaset yaptığı için şüphesiz liderleri diplomatlardan farklı biçimde değerlendiriyordur