Türkiye’ye ait F-35’e el koyma yasası

ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi, Türkiye’ye satılan ancak S-400 anlaşmazlığı sebebiyle teslim edilmeyen 6 adet F-35 uçağında gerekli değişikliklerin yapılmasına onay verdi.

ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi, 2021 mali yılı savunma bütçesine ilişkin tasarıyı onaylayarak Senato Genel Kurulu’na gönderdi.

F-35 uçaklarına ilişkin kısımda Türkiye ile ilgili “Yasa, Türkiye F-35 programından çıkarıldığı için satın alınıp teslim edilmeyen 6 Türk F-35 uçağının ABD Hava Kuvvetleri için tekrar yapılandırılıp, kullanılması yetkisini veriyor” denildi. Kongrenin iki kanadının tasarıları tek tasarı haline getirildikten sonra ABD Başkanı Donald Trump’ın onayına sunulacak. Türkiye’nin parasını ödediği F-35’ler Rus S-400 füzelerinin satın alınması gerekçe gösterilerek Türkiye’ye gönderilmiyordu.

634 MİLYAR DOLARLIK BÜTÇE TALEP EDİLDİ

ABD Savunma Bakanlığı tarafından açıklanan ve onaylanarak Senato Genel Kurulu’na gönderilmesi beklenen  2021 yılı mali raporunda savunma harcamaları için 636,4 milyar dolar talep edildi.

SAVAŞ FONU İÇİN 69 MİLYAR DOLAR

Diğer taraftan, savaş fonu olarak bilinen Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar için 69 milyar dolar ayrıldı.

Raporda, miktarın ise 16 milyar dolarının temel bütçeye konulan üst sınırdan dolayı Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar bütçesine eklendiği belirtildi.

Savaş fonunda 13,4 milyar doları operasyon ve kuvvet koruma harcamaları için ayrılırken; bölgesel destek harcamaları için 16,2 milyar dolar, dış operasyonlar için ekipman ve harbe hazırlık için 7,6 milyar dolar, “Tehdit Ağlarını Caydırma ve Karşı Koyma” için ise 300 milyon dolar fon talep edildi.

Bölgesel destek harcamaları kaleminde talep edilen 16,2 milyar doların Irak, Afganistan ve Suriye’de görev yapan Amerikan kuvvetlerine “kritik çatışma desteği” dahil diğer desteklerin sağlanmasında kullanılacağı ifade edildi.

Tehdit ağlarını caydırma ve karşı koyma için talep edilen 300 milyon doların ise Çin, Rusya, Kuzey Kore ve diğer hasım devletlerin bölgelerde ABD kuvvetlerine yönelik tehditlerinin bertaraf edilmesi için harcanacağına dikkati çekildi.

GİZLİ PROGRAMLAR İÇİN 5 MİLYAR LİRA

Bunların dışında ise dış operasyonlar kapsamından “gizli programlar” için 5,1 milyar dolar talep edildiği görüldü.

Bu yıl, “gizli programlar” için 10,3 milyar dolar ayrılırken; 2019’da 9,9 milyar dolar ayrılmıştı. Buna göre, 2021’de gizli programlar için ayrılan miktar önceki yıllara göre yarı yarıya düşmüş olacak.

Afgan güvenlik güçlerine destek fonu için 4 milyar dolar talep edilirken, Afganistan’da görev yapan koalisyon kuvvetlerini desteklemek için 400 milyon dolar istendi.

Uluslararası güvenlik iş birliği için savaş fonundan 600 milyon dolar fon talep edilen bütçede, eski Başkan Barack Obama döneminde Rusya’ya karşı başlatılan Avrupa Caydırıcılık İnisiyatifi için 4,5 milyar dolar talep edildi.

SURİYE İÇİN 845 MİLYON DOLAR

Bütçede, Suriye ve Irak’ta IŞİD  ile mücadele kapsamında eğit-donat programı için 845 milyon dolar talep edildi. Bu kalem için 2020 bütçesinde 1,2 milyar dolar ayrılırken; 2019 bütçesinde ise 1,4 milyar dolar ayrılmıştı.

IŞİD ile mücadele fonuna ilişkin kısımda, söz konusu 845 milyon doların 645 milyon dolarının Irak güvenlik güçlerinin eğitilmesi ve desteklenmesi kapsamında harcanacağı ifade edildi.

Bütçe raporunda, Pentagon’un 2018’de yayımladığı ve Rusya ile Çin kastedilerek “büyük güç rekabetinin” ABD için en öncelikli tehdit olduğuna vurgu yapan Ulusal Savunma Strateji Belgesinde ön görülen modernizasyonlar kapsamında, 2021’de 49,2 milyar dolar harcama ön görüldüğü belirtildi.

Buna göre, karada konuşlu nükleer caydırıcılık sistemleri, B-21 tipi hayalet bombardıman uçakları, uzun menzilli silahlar ve Colombia sınıfı Denizaltılar için füze uyarı sistemleri için 21,9 milyon dolar talep edildi.

Nükleer Komuta, Kontrol ve İletişim sistemlerinin modernizasyonu için ise 7 milyar dolar istendi.

Ayrıca ABD’nin füze savunma sistemlerinin modernizasyonu için 20,3 milyar dolarlık fon; yeni kurulan Uzay Kuvvetleri için 18 milyar dolar, siber güvenlik ve siber faaliyetler için 9,8 milyar dolar talep edildi.

Bütçe raporunda, “ileri seviye destekleyicileri” başlığı altında hava, kara ve deniz unsurları için “hipersonik mühimmatlara” harcanmak üzere 3,2 milyar dolar talep edilirken; mikro elektronik sistemler kapsamında 5G iletişim sistemleri için 1,5 milyar dolar, otomasyon sistemleri için 1,7 milyar, Yapay Zeka sistemleri için ise 800 milyon dolar istendi.

BÜTÇE SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?

Söz konusu bütçe, yasalaştırılmak üzere Kongreye sunuluyor.

Tasarılar, komitelerden ve Temsilciler Meclisi ile Senato Genel Kurullarından geçtikten sonra kongrenin iki kanadının oluşturduğu Konferans Komitesinde tek metin haline getirilerek, ekleme yapılmamak üzere, iki kanadın genel kurulunda oylanıyor.

Temsilciler Meclisi ve Senatoda onaylandıktan sonra yasalaşmak üzere imza için Başkan’a gönderililiyor.

Başkanın onayıyla yasalaşan bütçenin bakanlığa tahsil edilmesi ise Senato Tahsisatlar Komitesinin geçireceği tasarının onaylanıp yasalaşması ile mümkün olacak. Bu nedenle, Pentagon’un sunduğu bu bütçe talebi yasalaşma sürecinde birçok değişikliğe uğruyor.