8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü: Vardık, varız, var olacağız

Bugün 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü. Kadın hakları dünyanın dört bir yanında büyük etkinliklerle gündeme geliyor. Peki Dünya Emekçi Kadınlar Günü nasıl ortaya çıktı?

Takvimler 1857 yılının 8 Mart’ını gösterirken ABD’nin New York kentinde, 40 bin dokuma işçisi kadın, insanca çalışma koşulları talebiyle fabrikada greve başladı. Ancak ABD polisi, kadın işçileri fabrikaya kilitledi. Fabrikada kadın işçiler kilitli iken polisin devam eden saldırısının sonucunda yangın çıktı. Çıkan yangında 129 kadın işçi yaşamını yitirdi. Eşit işe eşit ücret isteyen kadınlar, polis tarafından 8 Mart 1857 tarihinde katledildi. İşçilerin cenaze törenine 10.000’i aşkın kişi katıldı.

28 Şubat 1909 tarihinde ise Amerika Sosyalist Partisi, New York’ta bir “Kadınlar Günü” düzenledi. Danimarka’nın Kopenhag kentinde 1910 yılında, yani New York’taki Kadınlar Gününden bir yıl sonra, 2’nci Sosyalist Enternasyonel’e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda Almanya Sosyal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker, Rosa Luxemburg ve yoldaşları, bundan böyle her yıl bir Kadınlar Günü düzenlenmesi gerektiği yönünde bir öneri getirdi ve konferansta bu öneri oybirliği ile kabul edildi.

129 kadın emekçinin grev yaptığı için yanarak öldüğü 8 Mart tarihinde ilk kez Sovyetler’de ulusal bayram ilân edildi. 1921 yılında, Moskova’da düzenlenen 3’üncü Komünist Enternasyonal kapsamında Uluslararası Komünist Kadınlar Konferansı’nda 8 Mart için Dünya Emekçi Kadınlar Günü ismi koyuldu. Fakat bu çok uzun sürmedi ve 1930’larda faşizme karşı birleşik cephe politikalarına geçiş sürecinde yeniden Dünya Kadınlar Günü ismi benimsendi.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşları arasında birçok devlet, Dünya Kadınlar Günü anmalarını yasakladı. Ne var ki 1960’ların sonunda ABD’de bir dizi gösteri gerçekleşti ve kadınlar, anma günlerini yeniden kazandı. ABD’de anmaların yeniden başlamasıyla birlikte Batı Bloku ülkelerinde daha güçlü şekilde gündeme gelen 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 16 Aralık 1977’de aldığı kararla resmen anma günü olarak kabul edildi.

Günümüzde hâlen bazı ülkelerin büyük ölçüde görmezden geldiği, bazı ülkelerde kutlandığı, bazı ülkelerde protestolar düzenlendiği bu gün; artık Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak yerini yeniden almış durumda. Kadınlar eşit işe eşit ücret için, kadın cinayetlerine son vermek için, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için, İstanbul Sözleşmesi’nin etkin bir şekilde uygulanması için 8 Mart’ta ve yılın her gününde seslerini yükseltmeye ve mücadelelerini büyütmeye devam ediyor.