Yavuz KARAMAHMUTOĞLU
SGK’dan emekli olabilmek için yeterli prim gün sayılı bulunmayanlar SGK hizmet borçlanmalarıyla hem prim gün sayısı kazanabiliyorlar, hemde alacakları emekli maaşını artırabiliyorlar.
En çok gerçekleşen borçlanmalar ise askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanmalarıdır.
Erkek sigortalılar ilk defa çalışma hayatından önce askerlik görevini yerine getirdilerse borçlandıkları süre kadar ilk defa sigortalı oldukları tarihten itibaren geriye çekiyor ve ilk işe giriş tarihi olarak kabul ediliyor.
Kadın sigortalılar ise ilk işe girdikleri tarihten sonra ki üç çocuğa kadar doğum borçlanmasında bulunabiliyorlar.
Tüm bu konulara ilişkin Sosyal Güvenlik Uzmanı Mehmet Akif Cenkci tele1.com.tr'nin sorularını yanıtladı.
Her yıl asgari ücretin yeniden belirlenmesiyle birlikte SGK hizmet borçlanmaları da zamlanıyor. Zamdan etkilenmemek için son başvuru tarihi nedir, SGK borçlanma türleri nelerdir?
“Emekli olmak için prim gün sayıları yeterli olmayan veya ileride alacakları emekli maaşını yükseltmek isteyenler ile ilk sigorta giriş tarihini geriye çekmek isteyenlerden şartları uyanlar SGK hizmet borçlanması yapabilirler.”
Hangi Süreler Borçlanılabilir?
“Er ve erbaşlıkta geçen süreler ile yedek subay okulunda geçen süreler, devlet memurlarının aylıksız izinde geçirdikleri süreler, doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içi ve yurt dışında geçirdikleri süreler, sigortalı iken herhangi bir suçtan dolayı tutuklanan veya gözaltında bulunanların bu suçtan beraat etmeleri halinde tutuklulukta veya gözaltında geçirdikleri süreler, avukatlık stajını yapanların staj süreleri, grev ve lokavtta geçen süreler, hekimlerin fahri asistanlıkta geçirdikleri süreler, seçimlere aday olan devlet memurlarının seçilememesi durumunda seçimler için istifa ettikleri zaman ile seçimlerin bitiği zaman arasındaki süreler, kısmi süreli (part time) çalışanların ay içerisinde ki çalışmadıkları süreler, yurt dışında ev kadınlarının geçirdikleri süreler ile yurt dışında çalışılan sürelerdir.”
SGK Borçlanmalarıyla Emekli Maaşı Artar Mı?
“SGK tüm hizmet borçlanmalarıyla sigortalıların emekli maaşları artabileceği gibi azalabilir. Bu durum sigortalıların çalışma hayatlarındaki tüm hizmet kazançları ve borçlanılacak süreler değerlendirilerek hesaplanır. Bazı durumlarda maaş artabileceği gibi azalmasıda mümkün olabilmektedir. Hesaplama yapılmadan gerçekleşen borçlanma faydadan çok kişileri zarara uğratabilir. Hem SGK’ya fazla ve gereksiz para ödenir hem de maaş düşebilir. Ayrıca yine borçlanmalar günlük asgari tutarın 7,5 katına kadar yapılabilmekte olup, hesaplama ve planlama gerektirir.”
2025’te Borçlanma Tutarları Zamlanacak Mı? Son Başvuru Ne Zaman?
“Her yıl asgari ücretin zamlanmasıyla birlikte SGK borçlanma tutarları da zamlanır ve zamlı tarife 1 Ocak itibariyle uygulanır. Zamdan etkilenmemek için sigortalının en son primin ödendiği Sosyal Güvenlik Merkezine veya bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne en son 31 Aralık 2024 tarihinde başvuruda bulunmaları gerekir. Başvurular E-devlet sistemi üzerinden yapılabileceği gibi kuruma bizzat başvurarak veya iadeli taahhütlü PTT üzerinden de gönderilebilir. Borçlanma tahakkukları sigortalıya tebliğ tarihinden sonra 1 ay içerisinde ödenir. Sadece yurt dışı borçlanmalarında bu süre 3 aydır. 2024 yılında borçlanma başvurusunda bulunursa vatandaşlarımız yurt dışı borçlanması için günlüğünü en az 301 TL’den, diğer tüm hizmet borçlanmalarını ise günlüğü en az 213 TL’den öder. 2025 için asgari ücrete yüzde kaç zam gelirse aynı oranda bu borçlanmalarda zamlanır.”