2018’in işçi direnişleri…

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2018 yılı boyunca yaptığı konuşmalarda, halkı kriz olmadığı konusunda ikna etmeye çalıştı. Ancak emekçiler, krizin sonuçlarını ağır bir biçimde yaşadı. İşsizlik tırmanışını sürdürürken, yoksulluk arttı.

Pazara giden emekçiler, filleri dolduramadan geri döndü, küçük esnaf kepen indirdi.Erdoğan, ‘Bizimle beraber grev denilen olaylar ortadan kalktı’ dedi; ancak 2018 yılında emek hareketi pek çok direniş ve grev örgütledi.

2018 yılı boyunca işsizlik arttı. Son iki ayın rakamları da bu gerçeği gözler önüne serdi. Eylül ve Ekim aylarında işten atılan işçilerin sayısı 9 bin 727 oldu. DİSK’in Kasım ayı raporuna göre, gerçek işsiz sayısı 6.4 milyona yaklaştı. Kadın ve genç işsizliğinde rakamlar ise ürkütücü boyutlara ulaştı. Kadın işsizliği yüzde 15,1, genç işsizliği ise yüzde 20,8’e ulaştı.

İşsizliğin sosyal sonuçlarından biri de emekçilerin yaşadığı çaresizlikle baş edemeyerek yaşamına son ver girişimleri ya da intiharlar oldu. 2018 yılının Ocak ayında Sıtkı Aydın adlı işçi Meclis’in önünde kendini yakma girişiminde bulundu. AKP’ye oy veren işçi Aydın, 5 yıldır işsizdi ve tek istediği kendisine iş verilmesiydi.

Benzer tepkiler yıl boyu devam etti. İzmir’de ise Sıtkı Aydın adlı bir işçi, “İşçiyim ben, aç işçi” diyerek soyundu, eylem yaptı.

İşsizlikle, yoksullukla baş edemeyerek yaşamına son vermeyi seçenler de oldu. HDP milletvekili Haluk Gergerlioğlu’na göre, 60 KHKlı intihar etti.

İŞ CİNAYETLERİ ARTTI

İş cinayetleri de 2018 yılında arttı. İşyerleri çalışanlara mezar oldu. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’ne göre, 2018 yılının ilk on bir ayında en az 1797 işçi çalışırken yaşamını yitirdi.  OHAL döneminde ise iş cinayetlerinde yüzde 10 artış yaşandı.

METAL GREVİ YASAKLANDI

Hükümet, krizin yarattığı sonuçlarla baş etmek için işçiler üzerindeki baskıyı artırdı, grevleri yasakladı, direnişleri polis şiddeti ile engellemeye çalıştı.

Birleşik Metal İş Sendikası, metal patronları ile yapılan toplu sözleşme görüşmelerinde taleplerinin karşılanmaması üzerine greve çıkma kararı aldı. 2 Şubat’ta başlatılacağı açıklanan grev, Bakanlar Kurulu’nun kararıyla yasaklandı. Patronların örgütü MESS de lokavt ilan etti.

İşçilerin “Grev” ısrarını sürdürmesi üzerine, patron, sendika ile yeniden masaya oturdu. İşçi ücretlerine yüzde yüzde 24,63 oranında zam yapıldı. Sözleşme süresi de 3 yıldan 2’a indirildi.

Grevleri ortadan kaldırdıklarını söyleyen Erdoğan, 12 Temmuz 2017’de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde (TOBB) sermaye temsilcilerine hitaben yaptığı bir konuşmada da “Şimdi grev tehdidi olan yere biz OHAL’den istifadeyle anında müdahale ediyoruz. Diyoruz ki ‘Hayır, burada greve müsaade etmiyoruz çünkü iş dünyamızı sarsamazsınız.’ Bunun için kullanıyoruz biz OHAL’i.” demişti.

Ancak egemen sınıfların tüm saldırılarına rağmen işçiler ve emekçiler 2018 yılında pek çok direniş ve grev örgütledi. Bir kısmı kazanımla sonuçlandı, bir çoğu hala tüm kararlılığıyla mücadelesini sürdürüyor.

İşte 2018 yılında emekçilerin ördüğü grev ve direnişler:

FLORMAR DİRENİŞİ 231 GÜNDÜR DEVAM EDİYOR

Kozmetik markası Flormar’ın Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan fabrikasında çalışan işçiler, daha iyi çalışma koşullarına sahip olmak için Petrol-İş Sendikası’na üye olmaya başladı. Sendika fabrikada yetki belgesi alınca sendikalı işçiler işten çıkarıldı.

İşten atılan işçiler fabrika önünde direnişe geçti. Patron, direnişteki işçilerin içerdeki arkadaşlarıyla iletişimini kesmek için fabrika önünü tel örgüler, branda ve metal paravanlar ile kapattı. Direnişe destek veren işçiler ya zorla istifa ettirildi ya da işten çıkarıldı. İşten atılan işçilerin açtığı 8 iş davası mevcut.

Çoğu kadın 132 işçinin direnişi, 231 günü geride bırakarak devam ediyor.

AMERİKAN GIDA TEKELİYLE SAVAŞ: CARGİLL DİRENİŞİ

Amerikan gıda tekeli Cargill’in Bursa Orhangazi’de faaliyet gösteren fabrikasında çalışan 14 işçi Tek Gıda-İş sendikasına üye oldukları için işten atıldı. Fabrikanın işten atmalara ‘kota’ gerekçesini sundu.

İşten atılan 14 Cargill işçisi, sendikal hakları ve işleri için direniş eylemi başlattı. İşçiler, eylül ayında Bursa Orhangazi’de bulunan fabrikanın önünden, Cargill’in İstanbul Ataşehir’de bulunan genel müdürlüğüne yürüyüş başlattı. İstanbul’un Tuzla ilçesine geldiklerinde polis tarafından gözaltına alınan işçiler, 7 saat gözaltında tutulmuştu.

18 Eylül’de tüm engellemelere rağmen firmanın Ataşehir’deki merkezine ulaşan işçiler, basın açıklamalarını gerçekleştirerek toplu iş sözleşmesi (TİS) yapılana kadar direnişe devam edeceklerini vurguladılar.

GREV KAZANIMLA BİTTİ: SÜPERPAK GREVİ

Avusturyalı Mayr Melnhof Süperpak firması ile Türk-İş’e bağlı Selüloz-İş arasında gerçekleştirilen toplu iş sözleşmesinin anlaşmazlık ile sonuçlanması sonucu İzmir, Karaman ve Gaziantep fabrikalarındaki işçiler 20 Haziran’da greve gitti.

Gaziantep fabrikasında grev kırıcılığın etkili olması nedeniyle işçiler grevi sonlandırıp iş başı yaptı ve sendikadan istifa etti. Ancak İzmir ve Karaman fabrikalarındaki işçiler greve devam etti. Grev, 186’ncı gününde ilk yıl için 280 TL brüt, ikinci yılın ilk altı ayı için 300 TL brüt, ikinci altı ay için ise enflasyon oranında zam alınmasıyla kazanımla sonuçlandı.

Fabrikalarda üretim 2 Ocak’tan itibaren başlayacak.

TARİŞ İŞÇİSİ, TARİHTEN ALDIĞI MİRASLA DİRENİYOR

İzmir’in Çiğli ilçesinde bulunan TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı fabrikasından DİSK/Gıda-İş sendikasına üye oldukları için atılan 7 işçi fabrika önünde direnişe geçti. Her sabah mesai için fabrikaya gelen işçilere seslenen direnişteki işçiler, mücadeleyi büyütme çağrısında bulunuyor.

Sendikal hakları ve işleri için direnen TARİŞ işçilerinin direnişi 50 günü geride bıraktı.

MAKRO/UYUM İŞÇİLERİ KAZANDI

Antalya’da Makro Market ve Uyum’un Tekirdağ ve İstanbul’daki mağazaları Migros tarafından satın alınmıştı. İşten atılan 1,500 işçinin kıdem tazminatların ne zaman ödeneceği konusunda şirket yönetimi tarafından hiçbir açıklama yapılmamıştı.

İşten atılan işçiler, Nakliyat-İş sendikası öncülüğünde kıdem tazminatları için mücadeleye başladı. Sendika, temmuz ayında kıdem tazminatlarının eylül başında ödeneceği duyurdu. Ancak tazminatlar ödenmeyince direnişe devam edildi.

Uyum/Makro işçilerinin kararlı direnişi Kasım ayında kazanımla sonuçlandı. Nakliyat-İş’ten yapılan açıklamada işten atılan tüm işçilerin kıdem tazminatlarının yatırılacağı duyuruldu.

REAL İŞÇİLERİ DİRENİYOR

2017 yılında başlayan Real işçilerinin direnişi bir yılı aşkın süredir devam ediyor. 2014 yılında Alman Metro Grubu tarafından Kayserili Beğendik Grubu’na satılan Real Marketler zinciri iflas erteleme talebinde bulundu ve şirkete denetim kayyumu atandı. 2017 yılında hileli iflas iddiasıyla şirket kapandı ve demirbaşları satışa çıkarıldı.

1700 işçi işsiz kaldı ve kıdem tazminatları ise gasp edildi. Birçok yerde engellemelere maruz kalan işçilerin bağlı oldukları Türk-İş/Tezkoop-İş sendikası, işçilerin kıdem tazminatı talebinde patron tarafında yer aldı. Metro ve Media Markt mağazalarının bulunduğu her yeri direniş alanına çeviren işçiler pek çok kez özel güvenlik saldırısına maruz kaldı.

Real işçileri, ödenmeyen kıdem tazminatları için tüm Media Markt ve Metro mağazalarında direnişe devam ediyor.

3’ÜNCÜ HAVALİMANI İŞÇİLERİ…

İnşaatın başladığı tarihten bu yana hem çevreye verdiği zarar hem de iş cinayetleriyle gündeme gelen 3’üncü havalimanı inşaatında 14 Eylül’de başlayan direniş, şantiyedeki kötü çalışma koşullarını, taşeron ve güvencesiz çalışma şartlarını tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi. Direniş, inşaat iş kolundaki örgütsüzlüğe ve dağınıklığa da farkındalık yarattı.

Gece saatlerinde şantiyeye giren jandarma işçilerin kaldığı koğuşları basarak 500’ün üzerinde işçiyi gözaltına aldı. Toplam 35 işçi ve sendika yöneticisi tutuklanarak hapishaneye gönderildi.

5 Aralık’ta tahliye edilen havalimanı işçilerinin mücadelesi birçok yapı, sendika ve milletvekilinin destek verdiği 3’üncü Havalimanı İşçileriyle Dayanışma Platformu çatısı altında devam ediyor.

TOKİ İŞÇİLERİ ANKARA’DA EYLEME GEÇTİ

TOKİ 2’nci Etap’ın bin 312 konutluk inşaatında çalışan 15 işçi, 2 yıldır ücretleri ödenmediği için direniş eylemine geçti. İnşaat önünde çadır kuran işçiler pek çok kez gözaltın alındı ve para cezası verildi. İşçiler, haklarını alıncaya kadar mücadele edeceklerini vurgulayarak direnişe devam ediyor.

İZBAN İŞÇİLERİ GREVDE

Demiryolu İşçileri Sendikası (Demiryol-İş) İzmir Şubesi ve İzmir Banliyö Sistemi A.Ş. (İZBAN) arasında yapılan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde, İZBAN’ın yüzde 22’lik zam önerisi kabul edilmemiş ve sendika greve başlanacağını duyurmuştu.

İşçiler, 10 Aralık’ta İZBAN’ın genel müdürlüğü önüne ‘Bu iş yerinde grev var’ yazılı pankart asarak greve başladı. Taşeron makinistler ve işçiler eliyle sürdürülen seferler, iş mahkemesinin

‘iş güvenliği ve iş sağlığına aykırı’ olduğu yönündeki gerekçesiyle durduruldu.

27 Aralık’ta İZBAN’ın ‘grevi hemen sonlandırma’ şartıyla sunduğu yüzde 26’lık zam teklifi de sendika tarafından reddedildi ve greve devam dendi.

TÜVTÜRK işçileri sendikal hakları ve işleri için direnişte

Muğla’da bulunan TÜVTÜRK Taşıt Muayene İstasyonu’nda çalışan 18 işçi DİSK’e bağlı Nakliyat-İş sendikasına üye oldukları için işten atılmıştı. Sendikalı oldukları için işten atılan işçiler , araç muayene istasyonu önünde işleri için mücadeleye devam ediyor.

Aynı zamanda Urfa’daki TÜVTÜRK Polçak Taşıt Muayene İstasyonu’nda çoğunluğu sağlayan Nakliyat-İş bakanlığa yetki tespitinde bulunmuştu. Ancak Polçak yönetimi sendikalı işçiler üzerinde baskı kurmaya başlayıp, 11 işçiyi 13 Kasım günü sendikalı oldukları için işten attı.

İşten atılan işçiler, işe alınana kadar devam edeceklerini söyleyerek oturma eylemi başlattılar.

BABACANLAR KARGO İŞÇİLERİNİN DİRENİŞİ 1 YILI AŞTI

2017 yılında Gaziantep’teki Babacanlar Kargo’da, Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) üyesi olduğu için işten atılan 9 işçinin direnişi geçtiğimiz yılda da devam etti.

Patron ve adamları, fabrika önünde direnişleri devam eden işçilere şubat saldırmış, direnişçi işçilerden Adem Kaplan hastaneye kaldırılmıştı. İşçilerin Antep İş Mahkemesi’ne açtıkları dava işçiler lehine sonuçlanmış, ancak patron yerel mahkemenin kararını istinafa taşımıştı. İstinaf mahkesinde olan dava dosyası hala beklemeye devam ediyor. Ancak Babacanlar Kargo işçileri, mücadelelerini kararlı bir şekilde sürdürmekte.

‘EFELER İŞE İADE EDİLSİN’

CHP’li Aydın Belediyesi’ne bağlı Aydın İmar A.Ş.’de çalışan 9 işçi, daha iyi bir ücrete sahip olmak için DİSK’e bağlı Sosyal-İş sendikasına üye oldukları için işten atıldı. İşten atılan işçiler, Aydın İmar A.Ş. önünde, ‘Efeler işe iade edilsin’ sloganıyla direnişlerini sürdürüyor.

KÖROĞLU İNŞAAT İŞÇİLERİ ÖDENMEYEN ÜCRETLERİ İÇİN DİRENİŞTE

İstanbul’un Kadıköy ilçesi Bostancı semtinde, Köroğlu İnşaat ve Rising İnşaat Mimarlık ve Restorasyon tarafından yapılan binanın inşaatında çalışan işçiler, ücretleri ödenmediği için eylem başlattı.

Ücretleri ödenmeden inşaattan ayrılmayacaklarını söyleyen işçiler, 25 Eylül’den beri direnişte.