13 bin işçi greve çıktı!

Gaziantep’te Şubat-Mart ayları arasında 35 fabrikada 13 bine yakın işçi eylemlere katıldı. BİRTEK-SEN’in hazırladığı rapora göre eylemler son 25 yılın en büyük direnişi gerçekleşti.

Birleşik Tekstil İşçileri Sendikası (BİRTEK-SEN), Antep’te 2 Şubat ile 9 Mart arasında gerçekleşen direnişleri raporlaştırdı. Buna göre sadece Gaziantep Başpınar Organize Sanayi Bölgesinde (OSB), 31’i tekstil olmak üzere 35 fabrikada 13 bine yakın işçi ücret zammı, çalışma koşullarının düzeltilmesi ve sendikal hakları için eylemler gerçekleştirdi. Eylem yöntemleri arasında ise iş bırakmalar dikkat çekti. Fabrikaların çoğunluğunda işçilerin grev yapmak işçin yeterli sendikal örgütlülüğe sahip olmasalar da fiili olarak iş bırakma eylemleri gerçekleştirdi. Kazanımlar elde edildi.

SON 25 YILIN EN BÜYÜK DİRENİŞİ

Raporda şu ifadelere yer verildi: “Fabrikaların büyük çoğunluğunda işçilerin tamamı direnişlere katıldı ve direnişler sırasında bu fabrikalarda üretim tamamen durdu. Yaklaşık 40 güne yayılan eylemler, 1996’da 20 bin işçinin katılımıyla gerçekleşen ve bir ay süren Ünaldı Dokuma İşçileri Direnişi ve 2012’de 6 Fabrikada toplam 5 bin tekstil işçisinin katıldığı ve 10 gün süren Başpınar Grevi’nden bu yana Antep’te yaşanan en büyük işçi eylemeleri oldu.”

Direnişlerin tamamının sendikasız olduğu ve her eylemin bir başka fabrika işçisini tetiklediği aktarılan raporda dağınık bir hareketlilik olduğu belirtildi. Raporda “Ne yazık ki ortaklaşamayan, aynı gün, aynı anda direnişe geçen fabrikaların dahi ayrı ayrı hareket ettiği, en kısası 2 saat, en uzunu 3 gün süren bu direnişlerin sonucunda Başpınar işçileri önemli kazanımlar ve önemli deneyimler elde ettiler” dendi.

Başhekim ile doktorlar arasında ‘grev’ kavgası!

İŞÇİLER KENDİ ÖRGÜTLÜLÜĞÜNÜ YARATTI

Eylemlerin nedenlerine ilişkin şu değerlendirme yapıldı: “Bu eylemler, ücretlere yapılan zamların, temel tüketim ürünlerine gelen zamlar ve hayat pahalılığı karşısında yetersiz kalması sebebiyle ortaya çıktı. Özellikle ocak sonundan itibaren evlere gelmeye başlayan zamlı ve öncesine göre iki-üç katına çıkan elektrik zamları tepkinin büyümesinde önemli rol oynadı. Ocak ayı ortasında yaşanan kar yağışı sırasında OSB’de yaşananlar; yollar kapandığı için işçiler 16, 20 ve 24 saat çalıştırılması, işe gidilemeyen ve elektrik kesintisi yaşanan günlerin ücretlerinin kesilmesi de bu tepkinin açığa çıkmasında etkili oldu. Bu, istisnasız her eylemin ortak özelliğiydi.”

“Eylemlerin bir diğer ortak özelliği ise dağınıklığı ve bir öncülükten yoksun oluşuydu” ifadelerine yer verilen raporda sürecin işçilerin oluşturduğu komiteler ve seçtiği temsicilerle yürütüldüğü belirtildi. İşçilerin örgütsüzlüğünün nedeni olarak şu değerlendirme yapıldı: “Bunun nedeni başta tekstil işkolunda olmak üzere sendikal bürokrasinin işçiler arasında yarattığı güvensizlik ve işçilerin kurduğu birliğin sendikalar tarafından tahrip edilişi. Yalnız bir fabrikada, Boyar Kimya’da Öz İplik İş sendikası örgütlüydü ve burada da işçiler sendikaya rağmen eylem başlattı.”

PATRONLAR EYLEMLERE KARŞI BİRLEŞTİ

Patronların işçilerin talepleri karşısında ortak hareket ettiği aktarılan raporda şu ifadelere yer verildi: “Patronlar, ağız birliği yapmışçasına eyleme çıkan her işçiye, bir kuruş fazlasını vermeyiz, beğenen çalışsın, beğenmeyen çalışmasın dedi. Örneğin Gürteks işçileri iş durdurduğunda, Şireci patronu Gürteks patronuyla fabrikada toplantı halindeydi. Boyar Kimya patronu işçilere ‘Bana kalsa size zam veririm ama diğer patronlarla ortak karar aldık, veremem’ diyordu fabrika önünde.”

Ayrıca kolluk kuvvetlerinin de patronun lehine olacak şekilde hareket ettiğine de değinildi. Bu durum raporda şöyle anlatıldı: “Kamunun güvenliğini sağlamak olan kolluk kuvvetlerinin hiç çekinmeden patronların safında yer almasıydı. Eylemlerine son vermeleri için işçiler üzerinde baskı kuran polisler, özellikle eylemlerin ikinci haftasından itibaren, fabrika dışında bekleyen işçileri trafiği engelledikleri gerekçesiyle fabrikaya sokmaya çalıştı.”

ÖRGÜTLÜLÜK YAKICI İHTİYAÇ OLACAK

Raporda son olarak şu ifadeler kullanıldı: “İşçiler, tüketim mallarına gelen zamlar karşısında ücretlerin günden güne erimesinden kaynaklı harekete geçti ve giderek artan hayat pahalılığı, enflasyon, geçim derdi karşısında işçilerin mücadelesi sürecek. İşçilerin birlik halinde, örgütlü şekilde hareket etme ihtiyacı kendini daha da yakıcı şekilde hissettirecek. Birliğimizi yakıcı bir sorun haline getiren bir diğer şey ise sendikal bürokrasinin, sarı sendikacılığın, patron işbirlikçisi sendikacılığın özellikle tekstil işkolunda sendikaları önemli ölçüde ele geçirmiş olması. Eyleme çıkan 32 fabrikanın önüne BİRTEK-SEN dışında tek bir sendika bile gitmedi, işçilerin mücadelesine destek olmak için bile bir tek sendika uğramadı. Sendikalardaki hakim bu anlayışı da ancak işçilerin birliği, inisiyatif alması ve örgütlü mücadelesi ile aşabiliriz.”

Öte yandan insanca yaşamaya yetecek bir ücret, insanca çalışma koşulları ve insanca bir yaşam için, BİRTEK-SEN çatısı altında örgütlenme çağrısı yapıldı.

DİRENİŞ YAŞANAN FABRİKALAR VE DİRENİŞLERİN SONUÇLARI:

1- Zafer Tekstil: Patronun zamlı ücreti 4850 TL olarak açıklamasını kabul etmeyen işçiler 5500 TL ücret talebiyle 2 Şubat’ta iş bıraktı. İki vardiyadan yaklaşık 200 işçinin katıldığı birkaç saat süren iş bırakmanın ardından patrona üç gün zaman veren işçiler işbaşı yaptı. Sürecin sonunda işçiler ücretlerini arttırarak 5500 TL’ye çıkarmayı başardı.

2- Melike Tekstil: 3 Şubat günü işçiler patronun açıkladığı 5200+300 TL devamlılık primini kabul etmeyerek 6000 TL net ücret talebiyle iş bıraktı. İşçiler aynı zamanda kar yağışlarından dolayı çalışmadıkları günlerin ücretlerinin kesilmesini de kabul etmedi. Yaklaşık dört saat süren iş bırakma eylemi patronun işçilerden iki gün zaman istemesi üzerine son buldu. Ancak bu süre uzadı. Patron 10 Şubat’ta ücretleri 5600+300 TL devamlılık primi açıkladı. İşçiler bu ücreti de kabul etmeyerek yeniden iş bıraktı. Ancak çok kısa süren ikinci iş bırakmanın ardından işçiler anlaşma sağlayarak iş başı yaptı. İşçiler ücretlerine 400 TL ek zam almayı başarmış oldu. Aynı zamanda kar yağışlarından dolayı yapılan kesintiler de işçilerin hesaplarına yatırıldı.

3- Has Çuval: 3 Şubat’ta işçiler AGİ’nin kaldırılmasına karşı fabrika önünde eylem gerçekleştirdi. Yaklaşık 2 saat süren iş bırakmanın ardından işçiler işbaşı yaptı. İşçiler 9 Şubat’ta yeniden iş bıraktı. Patronla görüşmek için giden üç temsilci işten çıkarıldı. İşçilerin birliği dağılınca ücretlerde bir değişiklik olmadan işbaşı yapıldı.

4- Güler Çuval: 4 Şubat günü dokuma bölümünde çalışan iki vardiyadan işçiler hem baktıkları makine sayısının arttırılmasına hem de açıklanan 5250 ücrete karşı yaklaşık iki gün boyunca iş bıraktılar. İşçiler arasındaki bölünmelerden faydalanan patron 10 Güler Çuval işçisini işten çıkardı. Eylemlerin ardından işçilerin ücreti 150 TL daha artarak 5400 TL’ye yükseldi.

5- Grand Halı: Konfeksiyon bölümünde işçiler 4250 ile 5250 lira arasında verilen aylığı, sevkiyat bölümünde 5425 lira verilen aylığı kabul etmedi ve iş durdurdu. Bir gün dışarıda bekleyen işçiler taleplerini kabul ettiremeden işbaşı yaptı.

6- Sevinçler Sağlık Ürünleri: 4 Şubat günü patronun asgari ücret dayatmasına karşı iş bırakıldı. Yaklaşık 6 saat süren iş bırakma eyleminin ardından 250 TL zam alınmış oldu. İşçiler işe başladıktan sonra işçiler üzerindeki baskılar arttırıldı. İşçilere içeride zorla tutanak imzalatıldı. Tazminatsız işten çıkarmalar yaşandı.

7- Kartal (Sanat Halı): 4 Şubat’ta iki vardiyadan işçiler iş bıraktı. Patronun işçilerden birkaç gün zaman istemesi üzerine işçiler iş başı yaptı. İşçilerin talebi kalfalar için 6500+400 devamlılık primi, telciler için 5500+400 devamlılık primi. Günler sonra işçilerin maaşlarına ortalama 150 TL daha ek zam yapıldı. İşçilerin ücretleri, kalfalar için 6250+250 TL devamlılık primi, telciler için 5250+250 TL devamlılık primi oldu.

8- İpek Mekik Halı: İşçiler, 5 Şubat’ta iş bıraktı. Patronun Halfe için 6600 TL teklifini kabul etmeyerek fabrika önünde bekleyen işçilerden patron zaman istedi. İşçiler herhangi bir değişiklik olmadığı için 23 Şubat’ta yeniden iş bıraktı. Sendikamızın fabrika önüne gitmesinden ve işçilerle görüşmesinden kısa bir süre sonra işçilerin talebi olan 6800 TL ücret ve atkı başı ücretlerinin de 11 TL olması kabul edildi.

9- Şireci Akrilik: 5 Şubat’ta 3-11 vardiyası içeri girmeyerek fabrika önünde 7-3 vardiyası ile buluştu. İşçilere teklif edilen ücret 5000 TL+300 TL devamlılık primi oldu. İşçilerin talebi ise 5700 TL+ 300 TL devamlılık primiydi. Yaklaşık üç saat süren iş bırakma eyleminin ardından işçiler 5300 TL net maaşla işbaşı yaptı.

10- Şireci Cotton: 5 Şubat günü gece vardiyası ile 3-11 vardiyası fabrika önünde buluşarak eyleme geçti. 5000+300 TL devamlılık primini kabul etmeyen işçiler yaklaşık bir gün süren iş bırakma eyleminin ardından 5200+250 TL devamlılık primine anlaşarak işbaşı yaptı.

11- Gürteks: 7 Şubat’ta 4-12 vardiyası içeri girmeyerek içerideki vardiya ile fabrika önünde buluşarak eyleme başladı. Gece vardiyası da çalışmayarak dışarıda bekleyişini sürdürdü. Fabrika yönetiminin 5200 lira aylık artı 200 lira devam primi teklifini kabul etmeyen işçiler, en az 5500 lira aylık artı iki bayramda da 10 yevmiye ikramiye talebiyle bekleyişini sürdürdü. Yaklaşık bir buçuk gün süren eylemin ardından işçilerin ücreti 5400+100 TL devamlılık primi oldu.

12- Besler Un: 8 Şubat’ta iş bırakan işçilerin eylemi yaklaşık 8 saat sürdü. İşçiler, iş bırakmanın ardından ücretlere kıdemine göre 200 ile 500 TL arasında ek zam almış oldu.

13- Elyaf İplik: 9 Şubat’ta üç vardiya da fabrika önünde toplanarak açıklanan zammı kabul etmeyerek eyleme başladı. İşçilerin talebi, polip 6000+350 TL, süperba operatör 5900+350 TL, büküm 5750+350 TL iken patronun teklifi 4970+350 büküm, 5250+350 TL süperba, 5350+350 TL polip oldu. Patron aynı gün içerisinde 4 işçiyi işten çıkardı anacak işçilerin bekleyişi sürdü. Üç gün süren mücadelenin ardından işçilerin kaldırılmasını istediği devamlılık primi kaldırıldı ve işçiler 400 TL zam alarak işbaşı yaptı.

14- Ahmet Aslansoy Tekstil: 9 Şubat’ta üç vardiyanın işçileri de çalışmayarak iş bıraktı. Patronun asgari ücret dayatmasını kabul etmeyen yaklaşık 150 işçi üç gün boyunca 5000 TL ücret talebiyle fabrika önünde bekleyişini sürdürdü. Ardından işçiler arasında bölünmeler yaşandı ve işçiler fabrika önündeki bekleyişini sonlandırdı. Patron, 15 Şubat’ta 150 işçiyi işten tazminatsız çıkararak fabrikanın üretime ara verdiğini duyurdu.

15- Artemis Halı: 10 Şubat’ta gece ve gündüz vardiyası işçileri sabah saatlerinde fabrika önünde toplanarak açıklanan yüzde 50 zammı kabul etmedi. Birkaç saat süren iş bırakmanın ardından 175 TL daha zam alan işçiler işbaşı yaptı.

16- Adapak Ambalaj: İşçiler, 4800+300 TL devamlılık primini kabul etmeyerek iş bıraktı. Yaklaşık 100 işçinin çalıştığı fabrikada 5500 TL net ücret talep etti. Bir gün süren eylemin ardından işçiler ilk teklif edilen ücretle işbaşı yaptı.

17- Rad Çuval: 11 Şubat’ta gece vardiyası ile 3-11’den çıkan vardiya 5100+200 TL devamlılık primi olarak açıklanan ücrete karşı 5900 TL ücret talebiyle iş bıraktı. İki gün süren iş bırakma eyleminin ardından işçilerin ücreti 5500+400 TL devamlılık primine yükseldi.

18- Durkar İplik: 5075 TL olarak yatan maaşlara karşı işçiler 11 Şubat’ta taban 5500 net ücret talebiyle iş bıraktı. Birkaç saat süren iş bırakmanın ardından müdür zaman istedi. İşçiler işbaşı yaptı.

19- Durkar Halı: İşçiler, düşük zamma karşı bir kaç saat iş durdurdu. Yaptıkları eylemin ardından kısmi kazanım elde ettiler.

20- Bade İplik: 11 Şubat’ta iş bırakan işçiler 5170 TL olarak açıklanan ücretlerinin 5500 TL’ye çıkmasını istedi. Bir gün süren eylemin ardından işçiler arasında bölünmeler yaşanınca bütün işçiler işbaşı yaptı.

21- Bade Halı: İşçiler, 11 Şubat gecesi, telcilere verilen 5300 lira, halfelere verilen 6400 lira aylık teklifini kabul etmeyerek iş bıraktı. İşçiler tezgahların eski olduğunu, atkı başı ücretin kendilerine bir katkısı olmadığını söyleyerek, atkı başı ücreti kabul etmedi. Telciler en az 6500, halfeler en az 7500 lira talep etti. Başka fabrikalardan işçiler de Bade Halı işçilerini ziyaret ederek destek verdi. İşçiler eylemi kendi temsilcilerini seçerek sürdürdü. Yaklaşık üç gün süren eylemlerin ardından telcilerin ücreti 5750 TL’ye halfelerin ücreti ise 6900 TL’ye yükselmiş oldu.

22- Memfa Tekstil: İşçiler, 14 Şubat’ta asgari ücret dayatmasına karşı iş bıraktı. Bir gün süren eylemin sonucunda işçilerin ücretlerinde herhangi bir değişiklik olmadan işçiler işbaşı yaptı.

23- Boyar Kimya: Boyar Kimya fabrikasında işçiler, açıklanan 5400 liralık ücrete karşı 6000 lira maaş talebiyle iş bıraktı.17 Şubat’ta başlayan ve aynı gün biten eylemde işçiler, üyesi oldukları Öz İplik-İş Sendikasına da taleplerini patrona iletmediği için tepki gösterdi. Sendikamızın Genel Başkanı Mehmet Türkmen, Boyar Kimya önünde patronların talimatıyla gözaltına alındı.

24- Güven İplik: 17 Şubat’ta gece vardiyasında işçiler iş bıraktı. Büküm için 5200 TL fiks operatörü ve polip bölümleri için de 5325 TL açıklanan ücretlere karşı iş bırakan işçiler yaklaşık 11 saat bekleyişin sonunda ücretlerde herhangi bir değişiklik olmadan işbaşı yaptı. Ardından 5 işçi kod 49 ile işten atıldı.

25- Öz Kaplan Halı: İşçiler 18 Şubat’ta yüzde 50 zammı kabul etmeyerek iş bıraktı. Fabrika önünde yaklaşık beş saat süren iş bırakma eyleminin ardından işçiler ücretlerine ortalama 300 TL daha zam alarak işbaşı yaptı. Genel Başkanımız bu fabrika önünde de patronun şikayeti üzerine gözaltına alındı.

26- Özkaralar BFC: Büküm bölümü işçileri, ücretlerinin diğer iki bölümden işçilerden daha az açıklanmasına tepki göstererek 18 Şubat akşamı iş bıraktı. 300 TL ek zam yapılmasını isteyen büküm bölümü işçileri geceyi fabrika önünde geçirdi. Sabah işçilerle patronların yaptığı görüşmede patron geri adım atarak 200 TL daha ek zam verdi. İşçiler iş başı yaptı.

27- Atlantik Halı: 18 Şubat’ta dokuma bölümünün işçileri halfelere verilen 6550 lira sabit ücret, telcilere verilen 5450 lira sabit ücreti kabul etmeyerek iş durdurdu. Eyleme iki vardiyanın işçileri katıldı. Bir saatlik eylemin ardından işçiler, aylıklarında yaşanan 100 liralık artışla iş başı yaptı.

28- Gür İplik: 19 Şubat akşamı işçiler, bayram ikramiyesinin kaldırılmasına karşı iş bıraktı. İki vardiyanın işçileri fabrikanın önünde buluştu. Birkaç saat süren iş bırakmanın ardından patronun işçilerden zaman istemesi üzerine işçiler işbaşı yaptı.

29- Karpen Alüminyum: Petrokimya işkolunda bulunan Karpen’de asgari ücret olarak açıklanan ücretleri kabul etmeyen işçiler 5500 TL ücret talebiyle 19 Şubat gecesi iş bıraktı. Bir gün süren eylemin ardından işçiler 300 TL daha zam alarak iş başı yaptı.

30- 3Teks: 19 Şubat’ta iş bırakan işçiler asgari ücret dayatmasına karşı 5000 TL ücret talebinde bulundu. İki gün süren eylemin ardından işçiler, 50 TL ek zam alarak işbaşı yaptı. Şuana kadar eylemlerde yer alan 7 işçi de tazminatsız bir şekilde işten çıkarıldı.

31- Shag Rugs Halı: 26 Şubat tarihinde telciler iş bıraktı. 5500 TL olarak açıklanan ücretleri kabul etmeyen işçiler 6000 TL istedi. Patron üç gün zaman istedi. Ardından telcilerin aylıkları 5750 liraya yükseldi. Sonrasında 30’a yakın işçi işten atıldı.

32- Angora Halı: Patronun halfeye 6200 TL, telciye 5200 TL sabit ücret belirlemesi üzerine işçiler 28 Şubat’ta halfeler için 7300, telciler için 6100 lira sabit talep ederek iş bıraktı. Bir gün süren eylemin ardından telci ücreti 5600’e, halde ücreti ise 6600’e yükselmiş oldu.

33- Reis Halı: 5250 TL taban ücreti kabul etmeyen telciler 5800 TL talebiyle 28 Şubat’ta iş bıraktı. Yaklaşık iki saat süren eylemin ardından diğer vardiyalardan destek alamadığını söyleyen işçiler 5250 TL ücretle işbaşı yapmış oldu.

34- Bossan Halı: Dokuma bölümünde patronun halfeye verdiği 6250 TL, Cağcıya verdiği 4.800 TL aylık kabul edilmedi. İşçiler üretimi durdurdu. Bir saat iş durduran işçileri patron görüşmeye çağırdı. İşçiler zam oranını artıramadan şibaşı yaptı.

35- Kevser Halı: Kevser Halı’da patronun, sabit ücret için de parça başı için de verdiği yüzde 57’lik zam işçiler tarafından kabul edilmedi. 9 Mart sabahı, fabrikanın dokuma bölümünün üç vardiyası ve konfeksiyon bölümü iş durdurdu. Fabrikada üretim iki saat durdu ve iki saatin sonunda işçiler, sabit ücretlerindeki zam oranını yüzde 80’e, parça başında yüzde 60’a çıkardı. Dokuma halfelerinin yevmiyesi, sabit 240 liraya, telcilerin yevmiyesi sabit 200 liraya çıkmış oldu. İşçiler açıklanan zammın ardından işbaşı yaptı.